Α' ΤΟΜΟΣ

379 / 482

Γιωργοσ Κωστακιωτησ
378
συλλογή του Ρήγα Σχολείον των ντελικάτων εραστών,5 όπου το Παρίσι των
Contemporaines6 γίνεται η Κωνσταντινούπολη των Φαναριωτών, καθώς και
στο Έρωτος Αποτελέσματα,7 όπου για τον Ιωάννη Καρατζά η Πόλη είναι
βέβαια η πρωτεύουσα του Σουλτάνου, παραμένει όμως πάντα η φυσική διά-
δοχος της Ρώμης και της χριστιανικής Κωνσταντινούπολης. Για το τέλος του
18ου αιώνα ας σημειώσουμε επίσης την Βοσπορομαχία8 του εξελληνισμένου
Αυστριακού Seigner Momars, όπου η Πόλη μέσα από τη γεωγραφία της,
όπως άλλωστε το δηλώνει και ο τίτλος, έχει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Όταν οι Έλληνες συγγραφείς θα αναζητήσουν το Παρίσι ή το Λονδίνο
του ελληνικού κόσμου, μοιραία θα στραφούν προς την Κωνσταντινούπολη και
θα αναλάβουν να δημιουργήσουν σταδιακά τον κωνσταντινουπολίτικο χώρο
με τον ίδιο τρόπο που οι Γάλλοι Louis-Sébastian Mercier και Restif de la
Bretonne κάνουν για το Παρίσι.
Έτσι, τον 19ο αιώνα η Κωνσταντινούπολη είναι πια –και για τη λογοτε-
χνία– το αδιαμφισβήτητο κέντρο του ελληνισμού με έργα όπως ο Ερμήλος9
του Μιχαήλ Περδικάρη και ο Πολυπαθής10 του Γρηγορίου Παλαιολόγου. Ανα-
φερόμαστε επίσης και στο μνημειώδες έργο του Σκαρλάτου Βυζάντιου Η Κων-
σταντινούπολις,11 εμπνευσμένο από την Ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατο-
ρίας12 του Hammer. Ενώ λοιπόν το ελληνικό κράτος ήδη υπάρχει, η Κωνστα-
ντινούπολη συνεχίζει να ελκύει το ενδιαφέρον, καθώς φαίνεται, όχι μόνο των
συγγραφέων αλλά και των αναγνωστών, αφού άλλωστε πρόκειται ως επί το
πλείστον για λαϊκά αναγνώσματα.
5. Ρήγας Βελεστινλης , Σχολείον των ντελικάτων εραστών, Άπαντα τα σωζόμενα, τ.
1, εισαγωγή – επιμ. – σχόλια Παναγιώτης Πίστας, Βουλή των Ελλήνων, Αθήνα 2000-
2002 (1 1790).
6. Nicolas Edme Restif De La Bretonne, Les Contemporaines, Hachette-Livre,
Παρίσι 2012.
7. Ιωάννης Καρατζας, Έρωτος Αποτελέσματα: ήτοι ιστορίαι ηθικοερωτικαί με διά-
φορα εν τω μεταξύ χαρίη και ερωτικά τραγούδια, Γεώργιος Βεντόνης, Βενετία 1836
(1 1792).
8. Seigner Μ omars, Βοσπορομαχία, Δημήτριος Θεοδοσίου, Βενετία 1792.
9. Μιχαήλ Περδικαρης, Ερμήλος ή Δημοκριθηράκλειτος, Βιέννη 1817.
10. Γρηγόριος Παλαιολογος, Ο Πολυπαθής, επιμ. Άλκης Αγγέλου, Εστία, Αθήνα
1997 (1 1839).
11. Σκαρλάτος Βυζαντιος, Κωνσταντινούπολις, Πελεκάνος, Αθήνα 1993 (11851-1869).
12. Joseph Freiherr von Hammer-Purgstall, Histoire de l’Empire Ottoman
depuis son origine jusqu’à nos jours, γαλλική μτφρ. J. J. Hellert, τ. 1-18, Éditeurs
Bellizard, Barthès, Dufour et Lowell, Παρίσι – Λονδίνο – Αγία Πετρούπολη 1837-
1843.