Α' ΤΟΜΟΣ

Αθανασια Γλυκοφρυδη-Λεοντσινη

350

κύριο θέμα συζήτησης των Ελλήνων πριν από την Επανάσταση και των Επτα-

νήσιων στις αρχές και κυρίως στα μέσα του 19ου αιώνα, λόγω των αγώνων τους

να ενωθούν με το ελληνικό κράτος, με επίκεντρο των συζητήσεων τη γλώσσα

και τη θρησκεία ως στοιχείων της εθνικής τους ταυτότητας.

Η σύνδεση της αρχαιοελληνικής κληρονομιάς και του χριστιανισμού υιο-

θετείται από τον Αδαμάντιο Κοραή, ο οποίος έχει γνώση του ένδοξου παρελ-

θόντος και της κοινής γλώσσας και επίγνωση των φυλετικών, κοινωνικών, θρη-

σκευτικών και πολιτικών διαφορών του ελληνικού γένους με τους Οθωμανούς.

Ο ελληνοκεντρισμός του Κοραή δεν περιορίζεται στην ονοματολογική σύνδεση

του « Έλληνος» προς τους αρχαίους προγόνους του έθνους, αλλά συνίσταται

στη σύνδεση της συνείδησης των Νεοελλήνων με την κλασική παιδεία. Σε ομι-

λία του στη Société des Observateurs de l’Homme o Kοραής υποστηρίζει

άλλωστε πως η γλώσσα, η θρησκεία και η εθνική υπερηφάνεια των Ελλήνων για

την καταγωγή τους διαφύλαξαν την ελληνικότητα του υπόδουλου έθνους.

ίδιος αναγνωρίζει πως η κατάσταση της αμάθειας και της βαρβαρότητας στην

οποία βρισκόταν ο ελληνισμός εξαιτίας της τουρκικής κατάκτησης οδήγησε

τους Ευρωπαίους να επικρίνουν τους Έλληνες θεωρώντας τους ανάξιους των

προγόνων τους και παρουσιάζοντάς τους σε εικόνα παρακμής. Δυσαρεστείται

ιδιαίτερα με τους ξένους περιηγητές που επικρίνουν τους Έλληνες για τα

ελαττώματά τους, ισχυριζόμενοι πως είναι ανάξιοι του ενδόξου παρελθόντος,

και υποστηρίζει πως η αρνητική κριτική προέρχεται από απογόνους «βαρβά-

ρων» που εκπολιτίσθηκαν από την Ελλάδα, όπως σημειώνει σε επιστολή του

προς τον Πρωτοψάλτη: «Η Ελλάς έδωκεν εις τους Ευρωπαίους παραδείγματα

όχι μόνον σοφίας, επιστημών και τεχνών, αλλά και αρετής. Και τανύν (ω της

αθλίας μεταβολής!) εγυμνώθημεν ημείς οι ποτέ λαμπροί […]».

Τονίζοντας

τη συνεισφορά του ελληνικού πολιτισμού στη Δύση, κρίνει πως η επιπόλαιη

13.

εοδόσης

υλαρινός

Γλωσσικός Πατριωτισμός. Οι αγώνες για την καθιέρωση

της γλώσσας του ελληνικού λαού από τον Βράιλα Αρμένη στην κερκυραϊκή εφημερί-

δα Πατρίς έως τον Λορέντσο Μαβίλη στη Βουλή των Ελλήνων

, Αναγνωστική Εταιρεία

Κερκύρας, Κέρκυρα 2013.

14.

δαμάντιος

οραής

moire sur l’état actuel de la civilisation dans la

Grèce

, μτφρ. Γιώργος Βαλέτας ως «Υπόμνημα για τη σημερινή κατάσταση του πο-

λιτισμού στην Ελλάδα», στο

Άπαντα τα πρωτότυπα έργα του

, τ. Α1, επιμ. Γιώργος

Βαλέτας, Δωρικός, Αθήνα 1964-65, σ. 137-162.

15.

Το ίδιο

, σ. 139. Βλ. σχετικά

ασίλειος

. Κ

αραγεώργος

Ο Αδαμάντιος Κοραής

και η Ευρώπη

, Βασιλείου, Αθήνα 1984, σ. 15

κ.εξ.

16. Βλ.

οραήσ

Αλληλογραφία

, τ. Α΄, επιστ. 22 (11.7.1786), σ. 68. Βλ. σχετικά

αρα

γεώργος

, σ. 16.