357 / 482
Αθανασια Γλυκοφρυδη-Λεοντσινη
356
των Επτανήσιων.
37
Οπωσδήποτε το ζήτημα της ελληνικής γλώσσας είναι θεμε-
λιώδες για την ταυτότητα της Επτανήσου και συνδέεται με αγώνες λογίων
παλαιότερων εποχών, όπως είναι οι Κερκυραίοι Νικόλαος Σοφιανός και Ιωάν-
νης Καρτάνος, που έγραψαν για την καθιέρωση της ομιλούμενης, αλλά και ο
Μεγάλος Πρωτόπαπας Χριστόδουλος Βούλγαρις, ο οποίος σε διαθήκη του,
του 17ου αιώνα, δίδει χρήματα για να προσληφθεί δάσκαλος της Ελληνικής
και αυτό επειδή «Βλέποντας πως εις όλην σχεδόν την διοίκησιν της επαρχί-
ας μου εχάθη η εμπειρία της Ελληνικής γλώσσης, και τέτιον κακόν επίγενεν
εις ελάττωσιν, με σύγχησίν μου μεγάλην και επιθυμώντας να διορθώσω τέτιον
απρεπές πράγμα».
38
Η αγωνία αυτή κατέχει πολλούς Επτανήσιους και συνδέεται με τις προσπά-
θειες τόσο του εθνικού ποιητή Σολωμού όσο και του Κάλβου να αποβεί η ελλη-
νική όργανο έκφρασης του ποιητικού λόγου, αλλά και με τους πολιτικούς αγώνες
πολλών Επτανήσιων διανοουμένων να την καθιερώσουν ως επίσημη γλώσσα του
Ιονίου κράτους κατά την περίοδο της βρετανικής προστασίας και να αποσκορα-
κίσουν τα βενετικά κατάλοιπα και τον σύμφυτο με αυτά ιταλισμό, με σκοπό την
παγίωση της εθνικής ταυτότητας.
39
Ο Βράιλας ασχολήθηκε ιδιαίτερα με θέματα
εθνικά, τονίζοντας την ιστορική αποστολή του ελληνισμού στον νέο κόσμο, την
αξία της μελέτης και την ανάγκη αναγέννησης της αρχαίας σοφίας σε συνδυασμό
με τον χριστιανισμό, αλλά και την αξία της πρόσληψης των υγιών στοιχείων του
νέου πολιτισμού για τη διαμόρφωση του νέου προσώπου του ελληνικού έθνους,
που βασίζεται στα χαρακτηριστικά της ελληνικής διανοίας, την απλότητα, την
αφέλεια, το μέτρο, τη διαύγεια και την ιδανική γαλήνη, που συνδέονται με την
ελευθερία και τον ανθρωπισμό, την ελληνική σοφία και τη χριστιανική πίστη.
40
Αναφέρθηκα επιλεκτικά κυρίως σε θέματα εθνικής ταυτότητας που προ-
βλημάτισαν τους Έλληνες της ηπειρωτικής και της νησιωτικής Ελλάδας κατά
τον 19ο αιώνα. Έχει όμως ιδιαίτερο ενδιαφέρον να εκθέσουμε και τις απόψεις
των ξένων περιηγητών που επισκέφθηκαν τα Ιόνια νησιά και συνέκριναν τη
37. Βλ. σχετικά
Γ
λυκοφρύδη
-Λ
εοντσίνη
, «Π. Βράιλας-Αρμένης: H πολυμορφία
της ελευθερίας»,
Νεοελληνική φιλοσοφία. Θέματα πολιτικής και ηθικής
, ό.π., σ. 226.
38.
Π
υλαρινός
,
ό.π.
, σ. 14.
39.
Το ίδιο
, σ. 17.
40. Βλ.
Π
έτρο
ς
Β
ράϊλασ
-Α
ρμένησ
, «Περί των χαρακτήρων της ελληνικής διανοί-
ας»,
Φιλοσοφικά έργα, Corpus
, τ. 4B, επιμ. εκδόσεως και παρουσιάσεως Ε. Μουτσό-
πουλος – Α. Γλυκοφρύδη-Λεοντσίνη, «Το πρόβλημα της πολιτισμικής ταυτότητας
στο νεοελληνικό στοχασμό»,
Νεοελληνική φιλοσοφία. Θέματα πολιτικής και ηθικής
,
ό.π., σ. 365-366. Βλ. γενικότερα
Γ
λυκοφρύδη
-Λ
εοντσίνη
,
Νεοελληνική φιλοσοφία,
Θέματα πολιτικής και ηθικής
, σ. 365-366.