Α' ΤΟΜΟΣ

Το ευρωπαϊκό παράδειγμα στην αναζήτηση της υψηλής ποίησης

237

τον Henry Drury στις 3 Μαΐου 1810: «By the bye, I speak the Romaic

or Modern Greek tolerably, it does not differ from the ancient dialects

so much as you would conceive, but the pronunciation is diametrically

opposite, of verse except in rhyme they have no idea».

Δεν είναι καθό-

λου βέβαιο ότι ο Byron θεωρεί μειονέκτημα την απουσία ανομοιοκατάληκτης

ποίησης. Η σύνδεση, όμως, του ζητήματος με την αρχαιοελληνική καταγωγή

πρέπει να εκφράζει ένα γενικότερο κλίμα και έναν τρόπο σκέψης που με τη

σειρά τους ήταν φυσικό να προκαλούν ανάλογες πιεστικές συνδηλώσεις. Για

να αντιληφθούμε το κλίμα, χρήσιμη είναι και η παρατήρηση του John Cam

Hobhouse, συντρόφου του Byron στο οδοιπορικό στην Ανατολή, το οποίο

αποτύπωσε στο έργο του

A Journey through Albania, and other Provinces

of Turkey in Europe and Asia to Constantinople during the years 1809

and 1810

(Λονδίνο 1813). Στη νεοελληνική ποιητική παραγωγή εντόπιζε αρκε-

τή ανατολίτικη παθητικότητα και πληθωρικότητα, αλλά «τίποτε από τη δύνα-

μη και το ύψος της αρχαίας ποίησης».

Πιθανότατα αναφερόταν στα φανα-

ριώτικα ερωτικά τραγούδια, εκείνα που απεχθανόταν ο Κοραής.

Η αναδημοσίευση του αποσπάσματος από το βιβλίο του Leake στον

Λόγιο

Ερμή

, καθώς και μια σειρά από άρθρα, ειδήσεις και δημόσιες παρεμβάσεις

στο ίδιο περιοδικό ή αλλού δείχνουν ότι η επιζητούμενη ποιητική αναμόρφωση

απασχολούσε μέρος της ελληνικής διανόησης. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας

του 1810, ο

Λόγιος Ερμής

είχε γίνει πια ένα κοραϊκό περιοδικό και πολλές

από τις προτάσεις ποιητικής ανανέωσης διατυπώθηκαν από συγγραφείς και

διανοούμενους που είχαν υιοθετήσει τις ιδέες του Κοραή και συμμερίζονταν

την αισθητική του. Είναι άλλωστε η ίδια περίοδος που, όπως είδαμε, ο Κοραής

προσπάθησε με τις επιστολές του να καθοδηγήσει προς μια ανομοιοκατάληκτη

ποίηση.

Η πεποίθηση όσων προωθούν την ανομοιοκατάληκτη ποίηση είναι ότι εάν

η ποιητική εκφορά απελευθερωθεί από τη ρίμα, τότε θα μπορέσει να κατα-

κτήσει ένα ορισμένο επίπεδο πολύτροπης αρμονίας αρχαιοελληνικού τύπου.

Η ιδέα αυτή αποτελούσε την αφετηρία των αναζητήσεων. Στον

Λόγιο Ερμή

τον Ιούνιο του 1813, εντοπίζουμε μια σχετικά πρώιμη, αν και έμμεση, νύξη

17. Αντλώ το παράθεμα από τη μελέτη: Kiriakoula

olomou

Byron and Greek

Poetry

, National and Capodistrian University of Athens, School of Philosophy

(Βιβλιοθήκη Σοφίας Ν. Σαριπόλου, αρ. 77), Αθήνα χ.χ. [1990;], σ. 170.

18.

Το ίδιο

, σ. 173.

19.

οραής

, τ. Β΄, σ. 221, 370. Βλ. και Αλέξης

ολίτης

, «Κοραής και Φοριέλ»,

Ερανιστής

11 (1974), σ. 281.