Α' ΤΟΜΟΣ

Οι Νεοέλληνες στον καθρέφτη του ξένου

107

posed to regard the present inhabitants either as ideal representatives of

the Hellenes, or as a race of unreclaimable knaves, without inquiring into

their real character and the circumstances of the country.

Για να αναδειχθεί, λοιπόν, ο «αληθής χαρακτήρας» των Ελλήνων, o Tozer

επέμενε στη σημασία της έγκαιρης και πρωτογενούς συλλογής λαογραφικού

υλικού και διαλεκτικών στοιχείων. Συνεπώς, επαναλαμβάνοντας έναν ευρωπα-

ϊκό επιστημονικό τόπο, προέτρεπε σε διάσωση των νεοελληνικών ιδιωμάτων

που απειλούνταν με εξαφάνιση κάτω από την ομογενοποιητική πίεση του

εκπαιδευτικού συστήματος και των διαδικασιών εξαστισμού της χώρας:

It is the traditional fondness for the study of language which has caused

the general uniformity of the Romaic tongue over so wide an area with

little help from literature; and it is well worthy of the consideration of those

who care for the dialects and idioms of the modern language that these are

being rapidly driven out by the Neo-Hellenic of Athens, in consequence of

the rapidity with which this is acquired by the people, and are liable to

become extinct if they are not soon collected and compared.

Δεκατέσσερα χρόνια μετά, σε ενθουσιώδες σημείωμά του για το βιβλίο του

Theodore Bent,

The Cyclades; or, Life among the Insular Greeks

, απέρρι-

πτε ξανά την ενασχόληση με την αρχαιολογία ως ένα από τα αδύναμα σημεία

του πονήματος. Αντίθετα, ξεχώριζε το βιβλίο επειδή στις σελίδες του, διαφο-

ρετικά από ό,τι συνέβαινε σε συναγωγές προλήψεων και δοξασιών, οι δεισιδαι-

μονίες αποτελούσαν μέρος της αφήγησης για την καθημερινή ζωή ανθρώπων

που εξακολουθούσαν να τις πιστεύουν. Αυτή ακριβώς η «αυθεντική» εικόνα

προ-νεωτερικού βίου, την οποία διέσωζε το βιβλίο, ήταν επιστημονικά σημα-

ντική γιατί, όπως κατέληγε ο Tozer, διατηρώντας την υπεροχή του νεωτερικού

δυτικού υποκειμένου απέναντι στον αμαθή νησιωτικό λαό και αποδίδοντας

στο φωτισμένο ντόπιο ιερατείο τον ρόλο των αποικιοκρατών ιεραποστόλων

[…] in a few years’ time, if any traveler be found so enduring as to attempt

once more the task which he has so well performed, it is highly probable

that a great part of these interesting customs and ideas will have disap-

peared. We hope so; for

superstitions

, however attractive to the curious, are

closely associated with

mental degradation as picturesqueness in buildings

24. Βλ. T

ozer

, «

Impressions of Greece

. By the Right Hon. Sir Thomas Wyse,

K.C.B., &c., with an Introduction by his Niece, Miss Wyse; and Letters from

Greece to Friends at Home, by Arthur Penrhyn Stanley, Dean of Westminster.

London: Hurst and Blackett, 1871»,

The Academy

(1.5.1871), σ. 233-234.