528 / 562
Ειδωλολατρία και ιεροσυλία. Ο Όφενμπαχ στην Αθήνα
527
ίδιος ο βασιλεύς, το πρόσωπο το οποίο όφειλε να συγκεντρώνει τις υπεραξίες
του έθνους και να αποτελεί υπόδειγμα χρηστότητας και σεβασμού προς τα
δημόσια ήθη, προσφέρει την υψηλή του προστασία σε ένα είδος που «ἐγεί-
ρει τὸ συναίσθημα καὶ τὴν διάθεσιν εἰς λυσσώδεις ἐνηγκαλισμούς, φιλήμα-
τα, καγχασμούς, λακτίσματα, ὠρυγμοὺς καὶ πᾶσαν ἐν γένει τὴν ἄγνωστον ἐν
Ἑλλάδι θύελλαν ἐκείνην τῆς κραιπάλης καὶ τῶν ὀργίων»,
52
μεταβάλλοντας «εἰς
pourré τὸν μυελόν».
53
Άλλες φωνές πιο αποενοχοποιημένες ειρωνεύονται όσους θεωρούν ότι
ο
Ορφεύς στον Άδη
προσβάλλει τους θεούς του Ομήρου και αμφισβητούν
εμμέσως την προπατορική σχέση των Νεοελλήνων με το δωδεκάθεο.
54
Οἱ θεοὶ αὐτοὶ εἶναι Ἕλληνες! Τὸ λέγουσιν οἱ πίνοντες ζύθον γερμανικόν, οἱ ἔχο-
ντες ἀγγλικὰ ὡρολόγια, οἱ φοροῦντες γαλλικὰ πανταλόνια, οἱ ἀναγινώσκοντες
ἰταλιστὶ τὴν ἱστορίαν, οἱ μεταφράσαντες ὅλα τὰ μυθιστορήματα τοῦ κόσμου, οἱ
τρώγοντες κοττολέταν, οἱ πατριῶται Ἕλληνες τῆς σήμερον ὑποστηρίζουσιν ὅτι
χάριν τοῦ ἑλληνισμοῦ δὲν πρέπει νὰ διδαχθῇ ὁ
Ὀρφεύς
.
55
Όλη αυτή η φιλολογία που κατακλύζει, όπως προαναφέραμε, τις σελίδες
των εφημερίδων διαμορφώνει μια τεταμένη ατμόσφαιρα αναμονής του ανε-
βάσματος του
Ορφέα στον Άδη
. Οι αντιδραστικοί απειλούν ότι θα διαλύσουν
την παράσταση και πραγματοποιούν διαβήματα διαμαρτυρίας ενώπιον του
υπουργικού συμβουλίου.
56
Οι γαλλομανείς περιγελούν τους ειδωλολάτρες και
απαιτούν να δοθεί αμέσως η παράσταση.
57
Η δε κυβέρνηση κατ’ επανάληψιν
επεμβαίνει για να αναβάλει την προγραμματισμένη πρεμιέρα.
58
Για δύο περίπου μήνες διαρκεί το σκηνικό που περιγράψαμε, ώσπου μια
βραδιά ο
Ορφέας στον Άδη
επιτέλους παρουσιάζεται με επιπρόσθετα μέτρα
ασφαλείας, «ἵνα μὴ διαταραχθῇ ἡ ὀφφεμβαχιὰς» από τους τιμητές της αρχαι-
ότητας.
59
Αντικρουόμενες ανταποκρίσεις δεν μας επιτρέπουν να καταλάβουμε
αν η παράσταση ικανοποίησε ή όχι.
60
Η αίσθηση πάντως που προκάλεσε θα
52. «Γαλλικὸν Θέατρον»,
Στοά
, 19.2.1874, σ. 2-3.
53.
Το ίδιο
, 16.2.1874, σ. 2-3.
54.
Ἐφημερίς
, 18.2.1874, σ. 1.
55. «Θεατρικὸν Δελτίον»,
Ἐφημερίς
, 24.2.1874, σ. 2-3.
56.
Στοά
, 10.3.1874, σ. 1-2.
57.
Ἐφημερίς,
9.3.1874, σ. 2.
58.
Στοά
, 7.3.1874, σ. 2· 9.3.1874, σ. 1· «Θεατρικὸν Δελτίον»,
Ἐφημερίς
, 10.3.1874,
σ. 3.
59.
Στοά
, 10.3.1874, σ. 1-2.
60.
Το ίδιο
, 11.3.1874, σ. 3· «Θεατρικὸν Δελτίον»,
Ἐφημερίς
, 17.3.1874, σ. 3-4.