Ειδωλολατρία και ιεροσυλία. Ο Όφενμπαχ στην Αθήνα
525
Ο θίασος από τις αρχές του 1874 είναι έτοιμος για την παράσταση του
Ορφέα στον Άδη,
η οποία προαναγγέλλεται για τον Ιανουάριο και μάλιστα
δημοσιεύεται η διανομή των ρόλων.
39
Το ίδιο περίπου διάστημα αρχίζει να
διαρρέει η είδηση ότι το Χειμερινό Θέατρο Αθηνών πρόκειται να λειτουργήσει,
παρουσιάζοντας το γνωστό εύθυμο γαλλικό ρεπερτόριο, κατά τη διάρκεια της
Τεσσαρακοστής, μιας περιόδου νηστείας και προσευχής.
40
Αυτή τη φορά το
χημικό μείγμα είναι εκρηκτικό: Τώρα πια η λύρα του Ορφέα δεν ξεσηκώνει
μόνο τους αρχαιολάτρες και τους σεμνοπρεπείς αστούς, αλλά και τους τηρού-
ντες ευλαβικά τα έθιμα της ορθόδοξης εκκλησίας. Ο αποτροπιασμός κάποιων
για τη χυδαία παρωδία της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς και τον διασυρμό
των «ιερών θεών του Ομήρου» εντείνεται ακόμη περισσότερο από την προ-
σβολή του γενικότερου θρησκευτικού αισθήματος, όταν ανακοινώνεται ότι το
οργιαστικό θέαμα θα ανεβεί μέσα στην Τεσσαρακοστή.
« Ἄτοπον ἀνάρμοστον πρωτοφανές!».
41
Στον γενικό σάλο των ημερών έρχε-
ται να προστεθεί η ρητή δήλωση της εκ Ρωσίας χριστιανής ορθόδοξης βασί-
λισσας Όλγας ότι προτίθεται να απόσχει από το θέατρο.
42
Η απόφαση της
Όλγας χαιρετίζεται από μέρος της κοινής γνώμης ως συμπνέουσα με την «ἐθνι-
κὴν συνείδησιν καὶ τὴν ἑλληνικὴν ἠθικήν».
43
Ωστόσο, φαίνεται ότι ο βασιλιάς
δεν συμμερίζεται τη θρησκευτική ευαισθησία της συζύγου του. Αθεράπευτος
λάτρης του γαλλικού θεάτρου, δέχεται στα ανάκτορα τον Γάλλο θιασάρχη
Lavergne, προκειμένου να συμφωνήσουν για τη συνέχιση των παραστάσεων
κατά τη διάρκεια της Τεσσαρακοστής,
44
ενώ οπερετόπληκτοι θαμώνες του θεά-
τρου διενεργούν έρανο προς ενίσχυση του γαλλικού θιάσου.
45
Στο μεταξύ τα πνεύματα ερεθίζονται ακόμη περισσότερο από τις αλλεπάλ-
ληλες ανταποκρίσεις που δημοσιεύονται στον αθηναϊκό Τύπο και αφορούν
την πρεμιέρα της αναθεωρημένης εκδοχής του
Ορφέα στον Άδη
, της opera
féerie που σπάει ταμεία στο θέατρο Gaîté των Παρισίων.
46
Οι γλαφυρές περι-
39.
Το ίδιο
·
ό.π.
, 13.1.1874, σ. 5.
40.
Αἰών
, 31.1.1874, σ. 4.
41.
Παλιγγενεσία
, 1.2.1874, σ. 3.
42.
Αἰών
, 14.2.1874, σ. 3.
43.
Στοά
, 15.2.1874, σ. 2.
44. «Γαλλικὸν Θέατρον»,
το ίδιο
, 16.2.1874, σ. 2-3.
45.
Αἰών
, 31.1.1874, σ. 4.
46.
Ἐφημερίς
, 8.2.1874, σ. 2. Το 1874 ο Offenbach αποφασίζει να επεκτείνει
και να εμπλουτίσει τον
Ορφέα στον Άδη
, ο οποίος μετατρέπεται σε opéra féerie
(νεραϊδοφαντασία). Βλ. και Laurent F
raison
, «Deux genèses pour un double chef-
d’œuvre» στο
Orphée aux Enfers – Offenbach
, σ. 68-76.