521 / 562
Αυρα Ξεπαπαδακου
520
ας τη θεατρική αγορά της πρωτεύουσας, οδηγώντας σε κατάσταση βακχείας
την κορδακιζόμενη στον ρυθμό του καν-καν αθηναϊκή κοινωνία, του βασιλέως
συμπεριλαμβανομένου.
11
Ήγγικεν η ώρα που η μικρή Αθήνα των εβδομήντα
χιλιάδων κατοίκων θα καμαρώσει για την ευρωπαϊκή της ταυτότητα στον χώρο
των δημοσίων θεαμάτων και θα διεκδικήσει αυτάρεσκα τον τίτλο του «μικρού
Παρισιού».
Vive la France! Ο νέος μονάρχης δίνει από τις αρχές της δεκαετίας του
1870 το στίγμα του, προκρίνοντας τη γαλλική κουλτούρα. Τότε περίπου εντο-
πίζονται αναφορές στις γαλλικές κωμωδίες που παρουσιάζονται ιδιωτικά στα
ανάκτορα. Ένα μέρος της κοινής γνώμης καταφέρεται εναντίον αυτής της
πρακτικής, θεωρώντας απαράδεκτη την παντελή απουσία ελληνικών έργων
στις παραστάσεις αυτές, μολονότι έντεκα εκ των δεκαοκτώ ερμηνευτών ήταν
Έλληνες οι οποίοι ψέλλιζαν τα Γαλλικά. Χλευάζει επίσης την αρχοντοχωριατιά
της υψηλής κοινωνίας και της Αυλής, η οποία αποκαλεί την αίθουσα των ανα-
κτόρων «Théâtre du Palais»!
12
Την ίδια περίπου εποχή το café-chantant, το γαλλικόν βωδεβίλλιον και η
γαλλική οπερέτα λανσάρονται ως η τελευταία λέξη της αστικής μόδας. Η λει-
τουργία του πρώτου café-chantant στις όχθες του Ιλισσού το 1871 είχε πρωτο-
φανή επιτυχία και άσκησε καταλυτική επίδραση στη θεατρική ζωή, δίνοντας το
έναυσμα για την εισαγωγή της οργανωμένης μουσικής ψυχαγωγίας στα καφε-
νεία της Αθήνας και ανοίγοντας τον δρόμο στα υπαίθριά της θέατρα.
13
Στα
café-chantants Γαλλίδες και Γερμανίδες καλλονές ξετρελαίνουν τους θαμώνες
με την τσαχπινιά, το ταλέντο, καθώς και το ανάλαφρο, κοκέτικο και σκανδα-
λιστικό τους ρεπερτόριο.
Πριν, όμως, από την επιδρομή των χαριτόβρυτων αυτών μουσών, ο μουση-
γέτης Ορφεύς έχει ήδη πατήσει το αθηναϊκό έδαφος. Δεν είναι εξακριβωμένο
αν η πρώτη παράσταση της opéra bouffon
Orphée aux enfers
(
Ο Ορφεύς
Αθήνα 1930, σ. 121-123, 137. Επίσης το δημοσίευμα «Ελληνικός Δραματικός Θίασος
“Μένανδρος”»,
Ἰωνία
(Αθηνών), 30.10.1874, σ. 3-4, στο οποίο δημοσιεύεται επιστολή
των Π. Σούτσα και Δ. Ταβουλάρη αναφερόμενη, ανάμεσα σε άλλα, και στις πρώτες
παραστάσεις γαλλικής οπερέτας στην Αθήνα το 1868.
11. Πρώτη αναγγελία στη
Μέριμνα
, 1.9.1871, σ. 1-2. Χρηματοδότηση από την κυβέρ-
νηση Κουμουνδούρου, τον μελομανή βασιλέα Γεώργιο και τον κεφαλαιούχο ομογενή
Ανδρέα Συγγρό, ο οποίος μέλλει να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην πολιτιστική
ζωή της Ελλάδος. Λεπτομέρειες επίσης στη
Μέριμνα
, 17.9.1871, σ. 2.
12.
Αἰών
, 1.2.1871, σ. 3.
13. Ελένη Φ
εσσα
-Ε
μμανουηλ
,
Η Αρχιτεκτονική του Νεοελληνικού Θεάτρου 1720-
1940
, τ. Α΄, Αθήνα 1994, σ. 104.