50 / 562
Προσεγγίσεις της ελληνικής αρχαιότητας στα επτανησιακά οπερατικά έργα
49
του Monti έκανε αισθητή την παρουσία του στην Κέρκυρα, στην Ερμούπολη,
στην Αθήνα και στην Κωνσταντινούπολη, ενώ ο αριθμός των σήμερα ευρι-
σκόμενων εκδόσεων του έργου (στην Ιταλική ή την Ελληνική) επιτρέπει τη
βεβαιότητα ότι το πεπαιδευμένο μέρος του πληθυσμού είχε γνώση και άποψη
γι’ αυτό. Η εμβληματική σημασία της αρχαιοελληνικής θεματολογίας, οι βίαιες
σκηνές, οι δολοπλοκίες, καθώς και ο αντιτυραννικός χαρακτήρας, προφανής
στον αντι-ήρωα πρωταγωνιστή του έργου, θα ήταν σαφή και γνωστά ζητήματα.
Το ιταλικό πρωτότυπο ουδόλως δημιουργούσε ζήτημα, μιας και προβαλλόταν
η Ελλάδα ως κοινός πολιτισμικός χώρος, ενώ αρκούσε η αρχαιοελληνική πλο-
κή του για να θεωρηθεί το έργο αρμόζον για μια ελληνική σκηνή.
Παράλληλα, όμως, πρέπει να σημειωθεί ότι ο Αριστόδημος ως δραματικό
πρόσωπο είχε κάνει την εμφάνισή του και στις ιταλικές οπερατικές σκηνές:
26
Ο Stefano Pavesi παρουσίασε το 1807 στη Νάπολη την όπερα
Aristodemo
σε λιμπρέτο του Gaetano Rossi και το 1820 η δίπρακτη όπερα
Aristodemo
παρεστάθη στο θέατρο της Μπρέσια σε μουσική του Vincenzo Puccita και
λιμπρέτο του Luigi Buonavoglia. Αμφότερες βασίζονταν στο έργο του Monti,
με τη δεύτερη να είναι εγγύτερη σε αυτό. Στα παραπάνω αξίζει να προστε-
θεί το μπαλέτο
La morte di Dirce ossia L’incoronazione di Aristodemo
,
το οποίο πρωτοπαρουσιάστηκε το 1802 στην Κρεμόνα σε χορογραφία του
Domenico Grimaldi. Επίσης, δεν πρέπει να παραληφθεί και ένα μελόδραμα
το οποίο έπεται της συγγραφής του λιμπρέτου του Fogacci: Πρόκειται για την
όπερα του Achille Peri
Dirce
σε λιμπρέτο του Pietro Martini, η οποία πρω-
τοπαρουσιάστηκε στο Λούγκο τον Σεπτέμβριο του 1843, ακριβώς τη χρονιά
της δημοσίευσης στην Κέρκυρα από τον Fogacci του λιμπρέτου της δικής
του
Dirce
.
Ο φιλελεύθερων φρονημάτων Fogacci είχε κάθε λόγο, λοιπόν, να βασίσει
το λιμπρέτο του στο αρχαιοελληνικής θεματολογίας δημοφιλές έργο ενός καθι-
ερωμένου συγγραφέα, ο οποίος, αν και από πολιτικής άποψης θα μπορούσε
να χαρακτηριστεί επιεικώς ασυνεπής, φαίνεται ότι ειδικά το 1835 εξέφραζε το
momentum
, τόσο στα Επτάνησα (ολοκλήρωση της φιλελεύθερης αρμοστεί-
ας Nugent και έναρξη της τραυματικής αρμοστείας Douglas) όσο και στην
κυρίως Ελλάδα (μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αθήνα, εδραίωση βασι-
λείας Όθωνα με πλείστες όσες νεοκλασικές συμβολικές μεθοδεύσεις, συρροή
αρχαιολατρών στο ελλαδικό βασίλειο). Επιπλέον, ο Fogacci, ως πατριώτης
και οπαδός του Mazzini, θα πρέπει να έβλεπε στη με κάθε τρόπο ενίσχυση
26. Σύμφωνα με τα ευρισκόμενα λιμπρέτα σε ιταλικές βιβλιοθήκες, κυρίως στη Bi-
blioteca Nazionale Braidense (Μιλάνο) και στο Fondazione Giorgio Cini (Βενετία).