51 / 562
Κωστασ Καρδαμησ
50
του εθνισμού των Επτανησίων, ιδιαιτέρως μέσω της προβολής του κλασικού
παρελθόντος, την έμμεση ενδυνάμωση του αιτήματος για τη δημιουργία ανε-
ξάρτητου ιταλικού κράτους.
27
Παρά τη διάδοση της τραγωδίας του Monti στον ελλαδικό χώρο και της
θέσης της στην ιταλική όπερα, όμως, ο Fogacci δεν δημιούργησε μια τρίπρα-
κτη οπερατική εκδοχή του πεντάπρακτου δράματος του Monti. Αντιθέτως,
το λιμπρέτο του αφηγείται τα γεγονότα που προηγήθηκαν των όσων παρου-
σιάζονται στην τραγωδία του Monti, βασιζόμενος επίσης στα όσα αναφέρει ο
Παυσανίας. Ο Fogacci δημιουργεί λεπτομερή ψυχογραφήματα των ηρώων και
των ηρωίδων του, με ιδιαίτερη έμφαση στην τραγική Δίρκη και στον αδίστακτο,
φιλόδοξο και αρχομανή Αριστόδημο, ο οποίος δεν διστάζει να δολοφονήσει
την κόρη του προκειμένου να καταλάβει την εξουσία στη Μεσσηνία.
Με τα παραπάνω κατά νου, ιδιαίτερη σημασία έχει και το εισαγωγικό κεί-
μενο του λιμπρέτου, όπως αυτό δημοσιεύτηκε το 1843 στον αναδρομικό τόμο
με τίτλο
Le Muse
.
28
Σε αυτό ο Fogacci ουσιαστικά παρουσιάζει ένα σύντομο
μανιφέστο με τις απόψεις του για την οπερατική απόδοση ενός έργου όπως η
Dirce
, κρατώντας μάλιστα κριτική στάση απέναντι στον κορυφαίο λιμπρετίστα
Felice Romani και τη συνεργασία του με τον Bellini στη
Norma
(όπερα που
πρωτοπαρουσιάστηκε στην Κέρκυρα κατά τη θεατρική περίοδο 1834-1835).
Με τον τρόπο αυτό ο Fogacci προσφέρει ένα ακόμη κείμενο περί μουσικής
αισθητικής, γραμμένο στα Επτάνησα κατά τον 19ο αιώνα, και έμμεσα συμμε-
τέχει στον προβληματισμό για την πορεία του οπερατικού είδους, όπως αυτός
εκφράστηκε και στην Αθήνα των πρώτων ετών της οθωνικής περιόδου.
Παρά το πολιτισμικό βάρος της ελληνικής αρχαιότητας και τον θαυμασμό
του στο αρχαιοελληνικό θέατρο, ο Fogacci ξεκαθαρίζει εξαρχής ότι η σύνδεση
του λιμπρέτου του με τα κλασικιστικά ιδεώδη ξεπερνά τις όποιες συμβολικές
συνδηλώσεις και υπογραμμίζει ότι γράφοντας την
Dirce
δεν επιθυμούσε να τα
μιμηθεί ή να κερδίσει δόξα μέσω αυτών. Αντιθέτως, επιθυμούσε να προσεγγίσει
τον τρόπο σκέψης των αρχαίων Ελλήνων και, συγκεκριμένα, να δημιουργήσει
ρεαλιστικούς χαρακτήρες μέσω των παρουσιαζόμενων δραματικών καταστά-
σεων. Στη συνέχεια, ο Fogacci επικεντρώνεται στον χώρο του μελοδράματος
κατακρίνοντας τις οπερατικές συμβάσεις της εποχής του, οι οποίες κατά τη
γνώμη του κατέστρεφαν τη δομή και τη συνοχή του έργου για χάρη του εφή-
μερου εντυπωσιασμού. Τις ζημιογόνες αυτές καταστάσεις αναφέρει ο Fogacci
27. Καίριες οι σχετικές παρατηρήσεις στο
Π
ερλορέντζου
, σ.
74-78.
28. [
F
ogacci
], «Dirce»,
ό.π
.