Βαρβάρων ερωτικά πάθη και τυραννοκτονίες. Η
Ιφιγένεια εν Ταυρίδι
του Ν. Α. Σούτζου (1837)
491
υπό την προστασία του τις παραστάσεις του ελληνικού θιάσου.
42
Μάλιστα,
δύο τραγωδίες από το ρεπερτόριο του θιάσου του Βουκουρεστίου,
Ο θάνα-
τος του Καίσαρος
και η
Μερόπη
του Voltaire, είχαν μεταφραστεί από τον
Γεώργιο Σερούιο, τον διαφωτιστή δάσκαλο του Νικόλαου Σούτζου.
43
Από τη
στιγμή που χρονολογήσαμε τη συγγραφή της τραγωδίας του Σούτζου μεταξύ
1821 και 1826, τότε το έργο εγγράφεται στον αστερισμό της επίδρασης της
θεατρικής δραστηριότητας του Βουκουρεστίου. Η αθηναϊκή σκηνή του νεο-
σύστατου ελληνικού κράτους, η οποία σχεδόν επαναλαμβάνει το 1836-1837
το προεπαναστατικό δραματολόγιο των παραδουνάβιων ηγεμονιών, μέσω του
ερασιτεχνικού θιάσου του Αθ. Σκοντζόπουλου, περιλαμβάνει στο ρεπερτό-
ριό της και την τραγωδία του Σούτζου,
44
καθώς αυτή εκδίδεται ακριβώς στο
διάστημα της περιοδείας του θιάσου, δηλαδή το 1837,
45
και περιέχει τα ίδια
φιλελεύθερα ιδεολογικά μηνύματα, ντυμένα με το αρχαιοπρεπές μυθολογικό
ένδυμα, που μεταφέρθηκαν από την προεπαναστατική στην αμέσως μετεπα-
ναστατική σκηνή.
46
Προφανώς συγκλονισμένος από την επανάσταση του 1821
και έχοντας επανειλημμένως εκφράσει τα πλήρως αντιτουρκικά του αισθήματα
στα
Απομνημονεύματά
του,
47
ο συγγραφέας δεν χάνει ευκαιρία να εξάρει την
ελληνική πολεμική ανδρεία των συμπατριωτών του, είτε αυτοί δρουν στη βάρ-
βαρη αρχαία Ταυρίδα είτε στον επαναστατικό αναβρασμό της εποχής του.
48
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που η αρχαία παρθένα ιέρεια κλείνει την τραγωδία με
τα εξής συμβολικά λόγια, ύστερα από τη δολοφονία του βάρβαρου Θόαντα,
42. Η εφορεία των θεάτρων ανατέθηκε στον Ιακωβάκη Ρίζο Ραγκαβή. Βλ. Λ
ασκα
-
ρης
, σ. 234-237.
43. Σ
παθης
,
Ο Διαφωτισμός
, σ. 62, 64. Για το συνολικό διαφωτισμικό αντιαυταρχι-
κό ρεπερτόριο του θιάσου που αποτελούνταν από δράματα των Voltaire, Metastasio,
Racine, Αθαν. Χριστόπουλου, Ι. Ρ. Νερουλού, Ι. Ζαμπέλιου βλ.
το ίδιο
, σ. 61-67. Για
τις μεταφράσεις των τραγωδιών του Voltaire από τον Σερούιο βλ. Τ
αμπακη
, σ. 75-89.
44. Για το υπόλοιπο ρεπερτόριο του θιάσου (1836-1837), που περιείχε δράματα
των Metastasio, Alfieri, Monti, Voltaire, Molière, Ι. Ζαμπέλιου, Γ. Λασσάνη, Ι. Ρ.
Νερουλού, Αθαν. Χριστόπουλου, Νικ. Πίκκολου, Ευανθίας Καΐρη, Μ. Χουρμούζη,
Δ. Χ. Βυζάντιου, Γ. Α. Ναύτη, Π. Σούτσου, βλ. Σ
παθης
,
Ο Διαφωτισμός
, σ. 219-232,
239-247.
45. Η τραγωδία επανεκδίδεται το 1893. Βλ. Σ
παθης
, «Η
Ιφιγένεια
», σ. 1135· Χ
ασα
-
πη
-Χ
ριστοδουλου
, σ. 394.
46. Για το ίδιο συμπέρασμα βλ. και Σ
παθης
, «Η
Ιφιγένεια
», σ. 1135.
47. Για την ταύτιση της έννοιας της βαρβαρότητας με τους Οθωμανούς εκ μέρους
του Σούτζου, σε αντίθεση με τον ελληνικό πολιτισμό, βλ. S
outzo
, σ. 54-55.
48. Όπως αναφέρει και ο Πυλάδης, αμέσως μετά τη δολοφονία του Θόαντα: «Τι
δύνατ’ εις Ελληνικήν ν’ αντισταθή ανδρίαν;». Βλ. Σ
ουτζος
,
Ιφιγένεια εν Ταυρίδι
, σ. 87.