488 / 562
Βαρβάρων ερωτικά πάθη και τυραννοκτονίες. Η
Ιφιγένεια εν Ταυρίδι
του Ν. Α. Σούτζου (1837)
487
χρήση της αναληθοφανούς ευριπίδειας θεϊκής παρέμβασης.
30
Πάντως, σύμ-
φωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του Σούτζου, το στοιχείο του μανικού έρωτα
του Θόαντα προς την Ιφιγένεια στην τραγωδία του, όπως και σε αυτήν του
Lagrange-Chancel, το οποίο είναι ανύπαρκτο στη μεταγενέστερη τραγωδία
του Guymond De La Touche, κάνει τον Σκύθη βασιλιά να μην είναι απλά ένα
παρένθετο και περιττό πρόσωπο, τοποθετημένο μόνο και μόνο για να επιφέρει
την καταστροφή, αλλά αιτιολογεί πιο εύλογα το βάρβαρο ήθος του, τον κίνδυ-
νο που διατρέχει η Ιφιγένεια, καθώς και την άμεση μεταβολή της θέσης της.
31
Το έτος 1757, όταν παριστάνεται η τραγωδία
Iphigénie en Tauride
του
Guymond De La Touche στο θέατρο des Fossés-Saint-Germain, σημα-
τοδοτεί το τέλος της επικράτησης της ομόθεμης τραγωδίας του Lagrange-
Chancel.
32
Ακριβώς από αυτή τη διαφωτισμική τραγωδία, η οποία επηρεάζει
και τον Goethe
33
και η οποία παριστάνεται με τεράστια επιτυχία έως και τα
τέλη του 19ου αιώνα, ο Σούτζος δανείζεται το δεύτερο βασικό αποκλίνον στοι-
χείο του τόσο από το ευριπίδειο κείμενο όσο και από αυτό του Goethe: το
άκρως τυραννικό ήθος του Thoas που οδηγεί τον ήρωα στη θανάτωσή του
από τους Έλληνες αιχμαλώτους (συγκεκριμένα από τον Pilade στον De La
Touche και από τον Ορέστη στον Σούτζο και στον Lagrange-Chancel). Ιδίως
ο De La Touche σκιαγραφεί τον Σκύθη βασιλιά με πολύ μελανά χρώματα,
34
τα
30. H
eitner
, σ. 291-292.
31. Σ
ουτζος
, «Εισαγωγή», σ. α΄-β΄. Σε γράμμα του προς τον Theriot ο Voltaire χαι-
ρέτισε με ενθουσιασμό την απάλειψη της ερωτικής πλοκής εκ μέρους του De La
Touche. Βλ. Roland B
onnel
, «
L’Iphigénie en Tauride
de Guimond De La Touche:
l’herméneutique d’un mythe grec au temps des Lumières»,
Dalhousie French
Studies
38 (1997), σ. 70.
32. F
errucci
, σ. 37. Την Iphigénie υποδύθηκε η Mlle Brillant, τον Thoas ο M.
Paulin, τον Oreste o M. Le Kaine. Βλ. M. Guymond De
L
a
T
ouche
,
Iphigénie en
Tauride
, tragédie représentée pour la première fois par les Comédiens François
Ordinaires du Roi le 4 Juin 1757, Chez N. B. Duchesne, à Paris M. DCC. LVIII
[1758], Avec approbation & privilège du Roi.
33. H
eitner
, σ. 299.
34. Η Iphigénie αναφέρεται στην «απάνθρωπη οργή του Θόαντα» («la rage
inhumaine de Thoas»), ενώ ο Oreste τον αποκαλεί «θηριώδες πλάσμα, τέρας,
τίγρη» («être féroce, monstre, tigre»). Βλ. Guymond De
L
a
T
ouche
,
Iphigénie en
Tauride
, tragédie en cinq actes et en vers, représentée pour la première fois à
Paris sur le Théâtre Français, le 4 Juin 1757, Chez Fages, à Paris, An XIII (1805),
σ. 36, 41. Για το στοιχείο της τυραννίας του Thoas στον De La Touche βλ. και Pierre
B
rumoy
,
Le Théâtre des Grecs
, seconde édition complète, revue, corrigée et
augmentée de la traduction d’un choix de fragments de poètes grecs, tragiques