B' ΤΟΜΟΣ

Βαρβάρων ερωτικά πάθη και τυραννοκτονίες. Η

Ιφιγένεια εν Ταυρίδι

του Ν. Α. Σούτζου (1837)

483

της ευριπίδειας παράδοσης αποκτά μια θηλυκή ηθική ακεραιότητα και ευθύ-

τητα, ανάγοντας το γυναικείο φύλο σε οδηγό για τη δημιουργία ενός υψηλού

ιδανικού ηθικής συμπεριφοράς για το ανθρώπινο μέλλον, ιδέα που συνάδει με

τη γενικότερη αντίληψη του Goethe περί της αιώνιας θηλυκότητας.

Οι δύο προαναφερθείσες βασικές αποκλίσεις του Σούτζου τόσο από το

ευριπίδειο όσο και από το γερμανικό κείμενο, δηλαδή η σκιαγράφηση του

άγριου έρωτα του Θόαντα και το τυραννικό του ήθος, που οδηγεί τελικά στη

δολοφονία του από τους Έλληνες αιχμαλώτους –τα επικείμενα θύματα του

βάρβαρου σκυθικού εθίμου της ανθρωποθυσίας–, οφείλονται στις επιδράσεις

που δέχεται ο συγγραφέας αποκλειστικά από τη γαλλική νεοκλασική δραμα-

τουργία προγενέστερων αιώνων, η οποία αποκλίνει αισθητά από την «ανθρω-

πιστική διαπαιδαγώγηση» του Κλασικισμού της Βαϊμάρης.

Ο Φαναριώτης

Νικόλαος Α. Σούτζος (1798-1871), γιος του πρίγκιπα της Μολδοβλαχίας Αλέ-

ξανδρου Ν. Σούτζου, πρωτοξάδελφος των ποιητών Αλέξανδρου και Παναγιώτη

Σούτζου, Μέγας Λογοθέτης ο ίδιος και υπουργός Εξωτερικών της Μολδαβίας

κατά τη διάρκεια της δεσποτείας των Μιχαήλ Στούρτζα και Γρηγορίου Αλ.

Γκίκα, ο οποίος επιπλέον μόχθησε για τη σύγχρονη ένωση των ρουμανικών

ηγεμονιών,

έλαβε καλή ελληνική παιδεία από τον οικοδιδάσκαλό του Γεώργιο

Σερούιο, κύριο εκπρόσωπο του ελληνικού Διαφωτισμού. Παράλληλα διδάχθη-

κε τη Γαλλική από τον καθηγητή Vassan, αλλά και την Τουρκική και άλλες

ανατολικές γλώσσες, όπως αναφέρει στα

Απομνημονεύματά

του, που έγραψε

στα Γαλλικά το 1868 και τα οποία εκδόθηκαν το 1899. Εκεί αναφέρει ακόμη

πως, όταν ήταν ακόμη στην Κωνσταντινούπολη, προτού ο πατέρας του γίνει

ηγεμόνας της Βλαχίας, δηλαδή πριν από το 1818, ο Ν. Μάνος του έστελνε από

τη Γαλλία γαλλικά βιβλία, όπως αυτά του θεωρητικού του Νεοκλασικισμού La

Harpe, ενώ στην Κροστάνδη είχε γοητευθεί από την ποίηση και είχε γράψει

κάποια δράματα σε ελεγειακό ύφος, προφανώς κάτω από την καθοδήγηση του

δασκάλου του Σερούιου, ο οποίος ακολούθησε την ηγεμονική οικογένεια από

την Κωνσταντινούπολη στη Μολδοβλαχία.

Σε διάφορα σημεία δε των

Απο-

14. H

eitner

, σ. 306-308.

15. Για το παράθεμα βλ. Σ

παθης

, «Η

Ιφιγένεια

», σ. 1133-1134.

16. Για τις συγκεκριμένες πληροφορίες βλ. Panaïoti R

izos

, «Avant-Propos» στο

Nicolas

outzo

Mémoires du prince Nicolas Soutzo, grand-logothète de Molda-

vie 1798-1871

, publiés par Panaioti Rizos, Gerold & Cie, Βιέννη 1899, σ. v-vii. Από

τη θέση αυτή ευχαριστώ θερμά τη Βιβλιοθήκη του Μεγάρου της Βουλής των Ελλήνων

για την άδεια πρόσβασης στον συγκεκριμένο τόμο.

17. Το ίδιο, σ. 7, 8, 23, 43-44. Ο Γ. Σερούιος υπήρξε οικοδιδάσκαλος της οικογένει-

ας του Αλέξανδρου Σούτζου στην Κωνσταντινούπολη από το 1812 έως το 1818, ακο-