B' ΤΟΜΟΣ

420 / 562

Το γερμανικό και το «δικό μας» θέατρο κατά τον 19ο αιώνα
419
η ανάπτυξη της εθνικής συνείδησης βρίσκονταν πίσω από την πρώτη αυτή
προσπάθεια για αναβίωση αρχαίας τραγωδίας. Η επιθυμία αυτή εκπληρώθηκε
σύμφωνα με το γερμανικό «μοντέλο», όπως αυτό είχε διαμορφωθεί κάτω από
συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες κατά τον 19ο αιώνα.
Τη δεκαετία του ’70 υπήρχαν αναφορές στις ελληνικές εφημερίδες σχετικά
με τις σημαντικότερες γερμανικές παραστάσεις αρχαίων τραγωδιών. Το 1875
ο Θεαγένης Λιβαδάς δημοσίευσε στην εφημερίδα της ελληνικής διασποράς
στην Ιταλία Κλειώ Τεργέστης άρθρο σχετικά με την παράσταση της Αντιγόνης
στο Burgtheater της Βιέννης, όπου περιέγραφε την ανακατασκευασμένη για
τις ανάγκες της παράστασης σκηνή.31 Το 1886 ο Γεώργιος Δροσίνης δημοσίευ-
σε ένα άρθρο στο περιοδικό Εστία ενημερώνοντας τους Έλληνες αναγνώστες
σχετικά με παράσταση της Αντιγόνης που παίχτηκε στη Λειψία για τα 40 χρό-
νια από τον θάνατο του Μέντελσον, παρατηρώντας ότι είχε πολλές ομοιότητες
με αυτήν της Αθήνας του 1867 και κάνοντας το σχόλιο ότι «αν το αρχαίον
ελληνικόν πνεύμα υπήρξε το μόνον ικανόν να παραγάγη έργα υπέροχα ως
την Αντιγόνην, αλλά την σήμερον μόνον το γερμανικόν κοινόν ήτο άξιον να τα
εννοήση και να τα θαυμάση».32 Την ίδια χρονιά, άρθρο ανώνυμου συγγραφέα,
στο εβδομαδιαίο περιοδικό Δελτίον της Εστίας , ενημέρωνε το ελληνικό κοινό
για την παράσταση του Θηβαϊκού κύκλου Οιδίπους Τύραννος, Οιδίπους επί
Κολωνώ και Αντιγόνη του Σοφοκλή στο Μόναχο, όπου ο αρθογράφος πληρο-
φορούσε ότι η σκηνοθεσία χαρακτηρίστηκε από ιστορική ακρίβεια.33 Στο ίδιο
έντυπο, την επόμενη χρονιά, ανώνυμος αρθογράφος ενημέρωνε σχετικά με
τις παραστάσεις του Οιδίποδα Τύραννου και του Κύκλωπα του Ευριπίδη σε
σκηνοθεσία Άντολφ Βίλμπραντ, παρατηρώντας ότι «Η διδασκαλία αμφοτέρων
δικασίες πρόσληψης στην ιστορία της ελληνικής δραματουργίας από την αναγέννηση
ώς σήμερα (Αθήνα 18-21.4.2002), επιμ. Κωνστάντζα Γεωργακάκη, Τμήμα Θεατρικών
Σπουδών, Ergo, Αθήνα 2002, σ. 155-161· Ρεμεδιάκη, «Ο καιρός της Αντιγόνης. Οι
πρώτες παραστάσεις της τραγωδίας του Σοφοκλή στη νεοελληνική σκηνή, ιδωμένες
μέσα από τον τύπο της εποχής» στον τόμο Στέφανος, Τιμητική προσφορά στον Βάλ-
τερ Πούχνερ, επιμ. Ιωσήφ Βιβιλάκης, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Ergo, Aθήνα 2007,
σ. 1031-1042.
31. Θεαγένης Λιβαδασ, «Η Αντιγόνη του Σοφοκλέους εν Βιέννη», Κλειώ Τεργέ-
στης, 20.9 – 2.10.1875· πρβλ. Γιάννης Σιδερης, «Νεοελληνικές ερμηνείες του αρχαίου
θεάτρου ώς τις Δελφικές Εορτές 1817-1927», Ηώς (1966), σ. 419-420.
32. Γεώργιος Δροσίνης, «Καλλιτεχνικαί εσπερίδες εν Λειψία», Εστία 22/571
(1886), σ. 773-776.
33. «Φιλολογία, επιστήμη, καλλιτεχνία», Δελτίον της Εστίας 10/520 (1886), σ.
1-2.