Μιχαλησ Γεωργιου
416
ετηρίδας να ακούση πάλιν από της σκηνής τον Σοφοκλέα και εις την γλώσσαν
του αυτήν».
22
Όπως γίνεται φανερό, η πρόσληψη της γερμανικής αντίληψης
για την επί σκηνής ερμηνεία του αρχαίου ελληνικού δράματος, που προέκυ-
ψε μέσα από την προσέγγιση του Τικ και θεωρήθηκε από τους σύγχρονούς
του διανοούμενους ως η πιο επιτυχημένη αναβίωση τραγωδίας στη σύγχρονη
σκηνή,
23
συντελέσθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα από τον ελληνικό Τύπο,
συνδυασμένη με την προσδοκία μία παρόμοια παράσταση να πραγματοποιη-
θεί στην Ελλάδα.
Οκτώ χρόνια μετά, το 1850, σε άρθρο στο λογοτεχνικό περιοδικό
Πανδώρα
,
του οποίου διευθυντής ήταν ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής και μεταξύ των
ιδρυτών του ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, μνημονεύεται σε μακροσκε-
λές άρθρο για μία ακόμη φορά η παράσταση αυτή, με αφορμή την οποία ο
αρθογράφος, μεταξύ άλλων, γράφει τα εξής:
Η δραματική Μούσα, η σεμνή της Ελλάδος θυγάτηρ, εν Ελλάδι ου μόνον δεν
έχει πού την κεφαλήν κλίνειν, αλλά και άγνωστος και περιφρονουμένη κατή-
ντησεν εις αυτήν, και οσάκις απεπειράθη ν’ αναβή εν ελλείψει των αρχαίων της
μεγαλοφανών θρόνων εις σαθρά τινα και πεπαλαιωμένα ικρία, μυκτηρισμόν και
αδιαφορίαν απήντησεν, ήκουσεν ειρωνίαν και συριγμούς, και ως τις έπηλις και
αλίτις απεδιώχθη. Εξ εναντίας δε η σοφή Ευρώπη την υπεδέχθη πανηγυρικώς,
ως την χαριεστάτην κόρην του Παρνασσού, ως την ευγενεστάτην τροφόν και
την υψηλοτάτην διδάσκαλον των ανθρώπων, τη ανήγειρε ναούς μεγαλοπρεπείς,
και οικειωθείσα αυτήν, τη έδωκε λειτουργούς τους Σαικεσπείρους και Γαίτας,
τους Σχιλλέρους και Κορνηλίους. Ίσως ήλπιζεν η Ευρώπη ότι εις τον ένδοξον
τούτον στρατόν των μεγάλων δραματουργών, η Ελλάς, μετά την αναγέννησίν
της, θέλει αποδώσει τους αθανάτους αυτού ηγεμόνας, ότι διά της αρχαίας αυτής
δόξης προς την νέαν δόξαν των άλλων εθνών ανθαμιλλωμένη, θέλει φιλοτιμηθή
ν’ αναβιβάση εκ νέου εις την σκηνήν τα αμίμητα αριστουργήματα του Αισχύ-
λου, του Σοφοκλέους και Ευριπίδου. Κατά δυστυχίαν όμως η Ελλάς, μόλις
αναλαμβάνουσα εκ των τραυμάτων αυτής, δεν ήτον εις κατάστασιν να δικαιώση
την προσδοκίαν ταύτην, και εις την Ευρώπην, εις την Γερμανίαν πρώτον, εις
την Γαλλίαν μετά ταύτα, εναπέκειτο η δόξα να εμφυσήσωσι ζωήν εις την ιεράν
22. Ό.π.
23.
B
rown
– O
grajensek
,
σ. 46. Ο ηθοποιός και στενός φίλος του Μέντελσον
Eduard Devrient, ο οποίος έπαιξε τον ρόλο του Αίμονα, γράφει στα απομνημονεύ-
ματά του: «η εντύπωση, την οποία μας άφησε ο τρόπος αναβίωσης αυτής της τρα-
γωδίας, ήταν η υπόσχεση μίας παράστασης με κοσμοϊστορική σημασία». Βλ. Jason
G
eary
, «Converting the Pagans: Mendelssohn, Greek Tragedy, and the Christian
Ethos» στον τόμο
Mendelssohn perspectives
, επιμ. Nicole Grimes – Angela Mace,
Ashgate, Farnham 2012, σ. 163-177.