ΑΛΛΟ ΚΟΜΗΣ ΚΙ ΑΛΛΟ ΚΟΝΤΕΣ ´ Ή
ΟΙ ΝΕΟΙ ΜΥΛΩΝΑΔΕΣ
401
του έργου είχαν εργαστεί τουλάχιστον δεκατέσσερις μελοποιοί, με κορυφαίο
τον Ανδρέα Σάιλλερ. Το 1891 μάλιστα, ο Σάιλλερ συνέθεσε και χορό –πόλκα–
για το τέλος των
Μυλωνάδων
, που θα έκλεινε την αυλαία κι αρκετά χρόνια
αργότερα.
21
Ο ρεμβασμός της Ροζίνας κι η νυκτωδία του μπαρμπα-Γιώργη για πιάνο
έχουν τυπωθεί και χωριστά.
22
Χειρόγραφες πάρτες μουσικής των
Μυλωνάδων
για διάφορα όργανα ορ-
χήστρας (με σημείωση/ένδειξηΑθήνα, Οκτώβριος 1896), φυλάσσονται στοΘεα-
τρικό Μουσείο (doss. 11).
Νωρίς, απ’ τον Σεπτέμβριο του 1888, το έργο διασκευάστηκε και σε «μελο-
δραμάτιο» για το νεοσύστατο ελληνικό μελοδραματικό θίασο.
23
Το 1919, σε
διασκευή Αντωνίου Νίκα και μουσική Νίκου Χατζηαποστόλου έγινε τρίπρακτη
οπερέτα, με τίτλο
Οι Ερωτευμένοι
.
Πέρα απ’ τη μουσική, οι
Μυλωνάδες
στη διαδρομή τους εμπλουτίζονται
και με νέα πρόσωπα, μέχρι και είκοσι τον αριθμό (είκοσι τρία στην οπερέτα),
όπως δείχνουν τα εξήντα τέσσερα προγράμματα που διασώζονται στο Θεατρι-
κό Μουσείο και στο
ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ
και χρονολογούνται απ’ το 1879 ώς το 1951.
Τον κεντρικό ρόλο του μπαρμπα-Γιώργη, με βάση τα προγράμματα, έχουν
υποδυθεί είκοσι εννιά ηθοποιοί. Ο θίασος “Μένανδρος” μάλιστα, χρησιμοποι-
ούσε μεγάλα ονόματα και στα βουβά πρόσωπα.
«Από των
Μυλωνάδων
ήρξατο κυρίως η μεγάλη συρροή του ελληνικού
δημοσίου της πόλεως ημών εις το θέατρον.
Γέλως, γέλως απ’ αρχής μέχρι
τέλους, ιδού οι
Μυλωνάδες
[...]», έγραφε ο Κλεάνθης Τριαντάφυλλος το 1872,
21. Στο χειρόγραφο των
Μυλωνάδων
της Θεατρικής Βιβλιοθήκης (Αγ 32), κτήμα
Διονυσίου Κανδηλιώτου (με σημείωση/ένδειξη Αλεξάνδρεια 20 Μαρτίου 1910), που
περιέχει 18 τραγούδια, σημειώνεται στο τέλος: «άπαντες χορεύουν πόλκα και πίπτει η
αυλαία». Η πόλκα ήταν του Ανδρέα Σάιλλερ (πρώτη εκτέλεση 25 Φεβρουαρίου 1891,
βλ. «Διάφορα κοινωνικά», εφημ.
Νέα Εφημερίς
, αρ. 58, 27 Φεβρουαρίου 1891, σ. 7).
22. Για το ρεμβασμό, βλ. «Διάφορα κοινωνικά»· το ίδιο, αρ. 299, 26 Οκτωβρίου
1891, σ. 7. Η νυκτωδία στο 11ο φύλλο (1894-1895) της
Μουσικής Εφημερίδος.
23. Ως διασκευαστής-μελοποιός αναφέρεται αρχικά ο Αλέξανδρος Κατακουζηνός
(βλ. «Διάφορα κοινωνικά», εφημ.
Νέα Εφημερίς
, αρ. 253, 9 Σεπτεμβρίου 1888, σ.
3). Αργότερα, ο Ανδρέας Σάιλλερ (βλ. «Θεατρικά» «Ελληνικός Μελοδραματικός Θί-
ασος», εφημ.
Παλιγγενεσία
, αρ. 7404, 30 Νοεμβρίου 1888, σ. 3· το ίδιο, αρ. 7413, 10
Δεκεμβρίου 1888, σ. 3). Ως «
Μυλωνάδες
του Σάιλερ» καταχωρίζεται το έργο και στο
ρεπερτόριο του Αλέκου Χρυσοστομίδη: το έπαιζε πολύ συχνά, μέχρι και το 1968, στο
θέατρό του στον Πειραιά (βλ. Αλέκος
Χ
ρυσοστομίδης
,
Αναμνήσεις ενός θεατρίνου
,
Έκδοση Δ.Ε.Π.Α.Κ./Δήμος Κερατσινίου 2005, σ. 87).