B' ΤΟΜΟΣ

ΗΡΩ ΚΑΤΣΙΩΤΗ

398

πως περιμένει ν’ αληθέψει η προφητεία ενός αστρολόγου που είχε προβλέψει

ότι θα γίνει μεγάλη κυρία. Ο κυρ-Γιώργης, απογοητευμένος, μονολογεί και

λέει ότι οι προφητείες θα βγουν αληθινές, «σαν ταις παλαύραις για τον κομή-

τη, που είπαν πως θα χαλάση τον κόσμο [...]». Ύστερ’ από διάφορα κωμικά

επεισόδια, ο κυρ-Γιώργης αποφασίζει ν’ απολύσει τον Τσεκίνο. Εκείνος φεύγει,

αλλά ξαναγυρίζει μεταμφιεσμένος σε Γάλλο στρατιώτη με ψεύτικα μουστάκια.

Έχει ήδη τη συγκατάθεση του θείου του για να παντρευτεί τη Ροζίνα. Εμφανί-

ζεται τώρα ως κόμης Ερνέστος, μιλά σπασμένα ελληνικά, ανάμικτα με γαλλικά.

Ο κυρ-Γιώργης, ως προεστώς της κοινότητας, του βγάζει έναν ασυνάρτητο

λόγο και στο τέλος ο Ερνέστος φανερώνει το μυστικό, επιβάλλει την εξουσία

του και δίνει τη λύση στα καρδιοχτύπια ολωνών: παντρεύει τον μυλωνά με τη

Σιλβέστρα, την Κίττα με τον Πίππο (του κάνει δώρο κι εκατό σκούδα) και,

βέβαια, παίρνει ο ίδιος γυναίκα του τη Ροζίνα.

Ο μύθος παραπέμπει σ’ εποχή γαλλικής κυριαρχίας ιταλικού εδάφους με

κάποιας μορφής φεουδαρχικό καθεστώς. Επειδή, όμως, το πρότυπο της κωμω-

δίας παραμένει άγνωστο, και το κείμενο του 1874 είναι ελεύθερη παράφραση,

θα ήταν παρακινδυνευμένο να επιχειρήσουμε οποιαδήποτε χρονολόγηση. Ίσως

μπορούμε, παρ’ όλ’ αυτά, να προτείνουμε μια χρονολόγηση για την παράφρα-

ση, αρκετά πριν την έκδοσή της: τα λεγόμενα του κυρ-Γιώργη για τον κομήτη

(πρ. 2η, σκ. β΄), που παραθέσαμε πιο πάνω, μας προσφέρουν έναν

terminus

post quem

για την παράφραση των

Μυλωνάδων

. Είναι το 1857, που ξεσηκώθη-

κε σάλος στην Ευρώπη για έναν αναμενόμενο απ’ το 1556 κομήτη, τον κομήτη

του Καρόλου Ε΄. Δεν ήρθε ποτέ, αλλά ο πανικός που προκάλεσε η αναμονή

του, άφησε χιουμοριστικά σχέδια του διάσημου Honoré Daumier (1808-1879)

στη γαλλική εφημερίδα

Le Charivari

. Στο δικό μας παράλληλο, ο κομήτης

εμφανίζεται τέσσερις φορές και στην κωμωδία του Μ. Χουρμούζη

Μαλακώφ

γραμμένη την ίδια εκείνη χρονιά, 1857 (τυπώθηκε αργότερα, το 1865).

Οι

Μυλωνάδες

στην έκδοση του 1874, περιέχουν και δυο τραγούδια, ένα

του Πίππου (πρ. 3η, σκ. δ΄) κι ένα του Ερνέστου, εξ υπαμοιβής με τα υπόλοι-

πα πρόσωπα, στο τέλος της κωμωδίας. Για την επιτυχία του έργου μαρτυρούν

εφημερίδες της Πόλης του 1872-1873.

Κι ενώ ο Κλεάνθης Τριαντάφυλλος του

Νεολόγου

της Πόλης, σημείωνε

τότε ότι «το θέλγητρον των

Μυλωνάδων

έγκειται εν τη πυκνότητι της πράξεως,

τη ποικιλία, τη ζωή, τη θέα του αγροτικού βίου, ταις ερωτικαίς συνεντεύξεσι

και τοις άσμασι»,

μερικά χρόνια αργότερα, το 1886 στην Αθήνα, η κωμωδία

9. Κ.[λεάνθης] Ν. Τ.[ριαντάφυλλος], «Θεατρική επιθεώρησις», εφημ.

Νεολόγος

αρ. 1156, 7/19 Νοεμβρίου 1872, σ. [3].