B' ΤΟΜΟΣ

287 / 562

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΣΦΟΙΝΗ
286
με γαλλική και γερμανική παιδεία, που την ίδια εποχή θα συνταχθεί με τους
υποστηρικτές του Κοδρικά.14 Πρόκειται για ένα εκλαϊκευτικό εγχειρίδιο απευ-
θυνόμενο στο ευρύ κοινό,15 που δανείζεται τη χρονολογική διαίρεση σε έξι περι-
όδους (δηλαδή χωρίς την Τουρκοκρατία, την οποία πρόσθεσε ο Κοδρικάς) από
το σχολικό σύγγραμμα του Γερμανού J. Chr. L. Schaaf, καθηγητή στο κολέγιο
του Magdebourg, Encyclopédie des antiquités classiques (1806), το οποίο
θα μεταφραστεί στα Ελληνικά το 1832 από τον Γεώργιο Γεννάδιο.16 Επομένως,
η Μελέτη οφείλει το διαχρονικά ενωτικό σχήμα της17 σε σύγχρονους Γερμανούς
φιλολόγους που ασχολούνται με την ιστορία της γραμματολογίας.18
14. Δέσποινα Κατηφορη, Νικόλαος Σκούφος. Σχεδίασμα βιογραφίας , ΕΜΝΕ-Μνή-
μων, Αθήνα 1990.
15. Μια επαινετική κριτική για το έργο του Schöll δημοσιεύτηκε στη μοναρχική εφη-
μερίδα Journal des Débats (29 Αυγούστου 1815), την οποία αναδημοσιεύει ο Σκούφος
στον πρόλογό του «Προς τους φιλομούσους», Συνοπτική Ιστορία της Ελληνικής Φιλο-
λογίας , σ. η: «Ces deux ouvrages [το δεύτερο είναι η Ιστορία της ρωμαϊκής φιλολογί-
ας ] forment le plus complet et le mieux fait des Lettres classiques ; Ils renferment
le résultat d’un grand nombre des recherches intéressantes. C’est un tableau
curieux que celui qui présente: on y voit l’origine, les progrès et la décadence de
deux littératures mis en parallèle avec l’Histoire politique de deux peuples les plus
remarquables de l’antiquité. L’ouvrage se distingue par une grande clarté. Les
jugements que porte l’auteur, les discussions dans lesquelles il entre, prouvent de
la sagacité, du jugement, et un goût formé par l’étude des beaux modèles».
16. Ελληνική γραμματεία ή γραμματολογία, συνταχθείσα μεν γερμανιστί υπό Ιωάν.
Χριστιανού Λουδοβ. Σχαπφίου, μεταφρασθείσα δε υπό Γ. Γενναδίου και εκδοθείσα
δαπάναις Ανδρέου Κορομηλά, Αθήνα 1849. Τη μετάφραση εκπόνησε ο γυμνασιάρχης
Γεώργιος Γεννάδιος το 1832 για τις διδακτικές ανάγκες του Κεντρικού Σχολείου της
Αίγινας, όπως εξηγεί στον πρόλογό του.
17. Το σχήμα αυτό, το οποίο διαγράφεται και στην ιστορία του Δημητρίου Αλεξαν-
δρίδη που μεταφράζει τον Goldsmith (1806, 1807), ακολουθεί δυτικά πρότυπα, όπως
τις ιστορίες του Βολταίρου ή του Γίββωνα (τον οποίο επίσης μνημονεύει ο Κοδρικάς).
Η λογική της ιστορικής συνέχειας του έθνους δεν ήταν ξένη στον Διαφωτισμό, χωρίς
να αποτελεί ωστόσο το κύριο ζήτημα. Βλ. Κ. Θ. Δημαρας, Κ. Παπαρρηγόπουλος. Η
εποχή του – η ζωή του – το έργο του, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1986, σ. 99-100· Γιάννης Κου-
μπουρλης, Οι ιστοριογραφικές οφειλές των Σπ. Ζαμπέλιου και Κ. Παπαρρηγόπουλου.
Η συμβολή των ξένων λογίων στη διαμόρφωση του τρίσημου σχήματος του ελληνικού
ιστορισμού (1782-1846), ΚΝΕ/ΕΙΕ, Αθήνα 2012, σ. 50 .
18. Όπως γράφει ο A. L. Millin, καθηγητής αρχαιολογίας, χαιρετίζοντας το βιβλίο
του Schöll στο Magasin Encyclopédique (τ. 1, Ιανουάριος 1814, σ. 214): «La grande
Bibliothèque grecque de Fabricius; la nouvelle édition que M. Harles a donnée;
les Abregés du même M. Harles et ceux de Fuhrmann, d’Eschenburg, d’Eichhorn
et de Schaaf sont écrits en latin et en allemand, et il n’existe encore en français,