138 / 562
ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΥΠΟ: οι βιογραφιεσ ξενων λογοτεχνων
137
προστεθεί και ο νεότερος Goethe (
Η
Ευτέρπη
1848 και 1854,
Aθήναιον
,
Bίων
,
Αττικόν Ημερολόγιον 1890
), ο οποίος μαζί με τον όψιμα βιογραφούμενο Lessing
(
Αττικόν Ημερολόγιον
) εκφράζουν τα ίδια αιτήματα. Οι βιογραφίες αυτές μαζί με
άλλων συγγραφέων που ανήκουν στην παρακαταθήκη της ευρωπαϊκής μνήμης,
π.χ. Ariosto (
Xρυσαλλίς, Ιλισσός
), Molière (
H Eυτέρπη
,
O Φιλόκαλος Σμυρναί-
ος
,
Σωκράτης
), Camoens (
Ιλισσός
),
Petrarca (
Αποθήκη των Ωφελίμων Γνώσε-
ων
), Racine (
Xρυσαλλίς
,
Ποικίλη Στοά 1884
), Boileau (
Νέα Επτάλοφος
), Pope
(
Εθνική Βιβλιοθήκη
), Dryden (
H Eυτέρπη
), Corneille (
H Eυτέρπη
), φαίνεται
να προβάλλουν τα ποιοτικά πρότυπα από την ξένη λογοτεχνία μέσα στην ποικίλη
ύλη των περιοδικών, καταχωρισμένα, συχνά, στην ίδια σελίδα με το επιφυλλιδικό
και το λαϊκό μυθιστόρημα. Μια δεύτερη παρατήρηση με βάση τη βιογραφική
μονάδα και τη διάρκεια εμφάνισης δείχνει τη σύμπλευση της βιογράφησης με τις
βασικές τάσεις που διακρίνουν τον ρομαντικό 19ο αιώνα, όπως τις έχει υποδείξει
ο Κωστής Παλαμάς: την «ουγκολατρεία», τη «βυρωνολατρεία» και τη «λαμαρ-
τινολατρεία».
27
Αξιοσημείωτη πάντως πυκνότητα παρουσιάζουν και πολλοί άλλοι
συγγραφείς, όπως ο Foscolo (
Πανδώρα
1852 και 1861,
Εθνική Βιβλιοθήκη
,
Xελι-
δών
,
Aθηναΐς
), ο Chateaubriand (
H Eυτέρπη, Xρυσαλλίς, Εθνική Βιβλιοθήκη,
Αι Mούσαι
) ή ο Pushkin (
Aποθήκη των Ωφελίμων και Τερπνών Γνώσεων, Xρυ-
σαλλίς, Παρνασσός, Εστία, Απόλλων, Αττικόν Ημερολόγιον 1886
) –εν μέρει λόγω
της «ελληνικότητας» ή του «φιλελληνικού ευσήμου»–, αλλά και ο μυθογράφος
Krylov (
Πανδώρα
,
Σαββατιαία Επιθεώρησις
,
Εστία, Έσπερος, Εβδομάς
).
Μολονότι η παράδοση του γαλλικού Διαφωτισμού στην περιοχή κυρίως
του θεάτρου
28
και του σύντομου αφηγήματος
29
διατηρεί κάποιες μεταφρα-
στικές αντοχές, στον χώρο των βιογραφιών είναι εξόφθαλμη η απουσία σημα-
ντικών εκπροσώπων του, με μοναδική εξαίρεση τον Jean-Jacques Rousseau
(
Νέα Επτάλοφος
)· η διαπίστωση αυτή θα πρέπει να ληφθεί υπόψη σε ό,τι
27. Κωστής
Π
αλαμάς
, «Βυρωνολατρεία»,
Άπαντα
, τ. 10, Μπίρης, Αθήνα, σ. 185-
220, «Ο Lamartine εις την νέαν ελληνικήν ποίησιν», «Ουγκολατρεία»,
Άπαντα
, τ.
12, Μπίρης, Αθήνα, σ. 9-27, 508-515.
28. Άννα
Τ
αμπάκη
,
Η νεοελληνική δραματουργία και οι δυτικές της επιδρά-
σεις (18ος-19ος αι.): Μια συγκριτική προσέγγιση
, Αφοί Τολίδη, Αθήνα 2002· Άννα
Τ
αμπάκη
,
Το Νεοελληνικό Θέατρο (18ος-19ος αι.): Ερμηνευτικές προσεγγίσεις
,
Δίαυλος, Αθήνα 2005.
29. Στέση
Α
θήνη
, «Το ευρωπαϊκό διήγημα του 18ου αι. και οι μεταφραστικές του
τύχες (1790-1884). Πρόδρομη ανακοίνωση» στον τόμο
Το διήγημα στην ελληνική και
στις ξένες λογοτεχνίες. Θεωρία – γραφή – πρόσληψη
, επιμ. Ελένη Πολίτου-Μαρμα-
ρινού – Σοφία Ντενίση, Gutenberg, Αθήνα 2009, σ. 164-188.