B' ΤΟΜΟΣ

ΣΤΕΣΗ ΑΘΗΝΗ

136

και απόσπασμα από την ωδή «Μάρκος Βότσαρης»)· αναδεικνύονται επίσης

νεότεροι φιλέλληνες, όπως ο Renan (

Εστία

Νεολόγου Εβδομαδιαία Επιθεώ-

ρησις

Εστία Εικονογραφημένη

), η Αμερικανίδα Estelle Anna Lewis, που η

γνωριμία της με την Ελλάδα της ενέπνευσε την τραγωδία

Σαπφώ

(

Παρνασ-

σός

), ο Γερμανός Emmanuel Geibel (

Έσπερος

) βιογραφούμενος από τον

ελληνιστή August Boltz («εξύμνησις φιλέλληνος παρά ετέρου επίσης ακραιφ-

νούς φιλέλληνος»), η Elizabeth Edmonds (

Εστία Εικονογραφημένη

) και η

Juliette Lambert (

Εστία Εικονογραφημένη, Aττικόν Mουσείον

), υποστηρί-

κτριες των ελληνικών γραμμάτων στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία. Επι-

πλέον, ορισμένοι χρίζονται φιλέλληνες με βάση ασήμαντες όψεις του βίου και

του έργου τους, όπως η ποιήτρια και ερωμένη επιφανών Γάλλων συγγραφέων

Louise Colet (

Εθνική Βιβλιοθήκη

), χάρη σε κάποια αρχαιοελληνικά στοιχεία

που απαντούν στο έργο της, και ο επιφυλλιδογράφος Jules Claretie (

Εστία

1888), για αόριστες φιλελληνικές δηλώσεις του. Μία ακόμη παράμετρος είναι

η «ελληνικότητα»: η κωνσταντινουπολίτικη καταγωγή και η Ελληνίδα μητέρα

του André Chénier (

H Eυτέρπη

Εθνική Βιβλιοθήκη

), η ζακυνθινή καταγωγή

του Ugo Foscolo (

Πανδώρα

Χελιδών

Αθηναΐς

), η πατρινή της Matilde Serao

(

Παρνασσός

Eβδομάς

Χρησιμοποιώντας ως ευρετικό εργαλείο τα ονόματα των βιογραφούμενων,

σε συνδυασμό με τη συχνότητα εμφάνισης, παρατηρούμε μια επιμονή σε κλα-

σικούς συγγραφείς του ευρωπαϊκού λογοτεχνικού κανόνα: Tasso (

Αποθήκη

των Ωφελίμων Γνώσεων

H Eυτέρπη, Πανδώρα, Ο Φιλόκαλος Σμυρναίος,

Εθνική Βιβλιοθήκη, Ιλισσός

), Dante (

Aθήναιον

O Φιλόκαλος Σμυρναίος,

Νέα Επτάλοφος, Aθηναΐς

), Milton (

H Eυτέρπη

1850 και 1854,

Πανδώρα,

Eδέμ, Εθνική Βιβλιοθήκη, Aπόλλων

), Shakespeare (

O Φιλόκαλος Σμυρναί-

ος, O Mέντωρ, Aθηναΐς

). Ήδη από τις αρχές του 19ου αιώνα τα ονόμα-

τα αυτά είχαν γίνει γνώριμα μέσα από διάσπαρτες παραθεματικές αναφορές

σε εγχειρίδια ποιητικής ή επισκοπήσεις γύρω από τα ευρωπαϊκά γράμματα

και σπανιότερα από μεταφραστικές απόπειρες (λ.χ. η μετάφραση

Η Ιερου-

σαλήμ Ελευθερωμένη

του Tasso από τον Δημήτριο Γουζέλη το 1807). Στο

προχώρημα του αιώνα η βιογραφική τους παρουσία φαίνεται να συντονίζε-

ται με αιτήματα που θα βρουν έκφραση στον Οικονόμειο μεταφραστικό αγώ-

να (1870-1880) και τη στροφή σε κλασικούς συγγραφείς, ως αντίβαρο στην

επέλαση του μεταφρασμένου μυθιστορήματος.

Στο πάνθεον των κλασικών θα

26. Από την πλούσια βιβλιογραφία περιορίζομαι να παραπέμψω στο Παν.

ουλ

λάς

Ο χώρος του εφήμερου. Στοιχεία για την παραλογοτεχνία του 19ου αιώνα

, Σοκό-

λης, Αθήνα 2007, σ. 105-126.