B' ΤΟΜΟΣ

Από τη Ματθίλδη... στη Γισμόνδα

115

Παρισίοις και παρευρέθην κατά την πρώτην αυτού παράστασιν».

Αντίθετα,

οι συνομιλητές του είχαν παρακολουθήσει μόνο την παράσταση της Ελλη-

νίδας

Δούκισσας

, ενώ την υπόθεση του δράματος του Σαρντού

τη γνώριζαν

μόνο μέσω των περιλήψεων που δημοσίευαν οι εφημερίδες. Παρ’ όλα αυτά, ο

μεν Καμπούρογλου κατηγορεί τον Σαρντού ότι έχει υποπέσει σε ποικίλα ιστο-

ρικά λάθη, ο δε Καλογερόπουλος ότι «όχι μόνον τον τίτλον της Δουκίσσης

των Αθηνών αλλά και τα κύρια μέρη της ουσίας παρέλαβε εκ του ελληνικού

έργου»

Ο Κορομηλάς εναντιώνεται και στους δύο. Προσπαθώντας μάλι-

στα να καθησυχάσει τον Διευθυντή της Γαλλικής Σχολής στην Αθήνα Τεο-

φίλ Ωμόλ, ο οποίος ταραγμένος από την αναπάντεχη επίθεση εναντίον του

συμπατριώτη του ζητά τη γνώμη του Κορομηλά, ο τελευταίος δεν διστάζει να

προβεί σε αυστηρούς χαρακτηρισμούς:

αυτοί οι εδώ κύριοι, οίτινες αναγορεύονται τεχνοκρίται […] ομιλούσιν αλογίστως

[…]. Και δεν ευχαριστούνται λέγοντες ανοησίας· προβαίνουσι και περαιτέρω,

αναγράφοντες ότι ο Σαρδού παρέλαβεν εκ του Ραγκαβή τα κύρια μέρη του

έργου αυτού. […]. Εγώ λοιπόν, όστις γνωρίζω και την

Γκισμόνδαν

του Σαρδού

και την

Δούκισσαν των Αθηνών

του Ραγκαβή, σας βεβαιώ διά του επισημοτέρου

τρόπου, ότι όχι μόνον τα δύο έργα δεν ομοιάζουσιν, αλλά και ότι είναι εντελώς

διάφορα.

Η μελέτη των δραμάτων δείχνει ότι η αλήθεια βρίσκεται κάπου ανάμεσα

στις κατηγορίες του Καλογερόπουλου και τη βεβαιότητα του Κορομηλά. Στό-

χος της παρούσας εργασίας είναι η σύγκριση των δύο ιστορικών δραμάτων

προκειμένου να διαπιστωθούν οι συγκλίσεις και οι αποκλίσεις τους, αλλά κυρί-

ως να ανιχνευτούν οι στόχοι και τα κίνητρα των δύο συγγραφέων. Παράλλη-

λα, θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε τον πραγματικό λόγο της φιλολογικής

διένεξης: Οφείλεται στο γεγονός ότι ένας ξένος δανείστηκε στοιχεία από το

ελληνικό έργο ή στον τρόπο που ο Ραγκαβής και ο Σαρντού προσέγγισαν

ιστορικά τα γεγονότα;

Με τόπο δράσης τη φραγκοκρατούμενη Αθήνα, οι συγγραφείς αφηγούνται

τις τύχες δύο χηρών δουκισσών των Αθηνών. Ο Ραγκαβής ξεφεύγει από την

πεπατημένη οδό που ήθελε κάποια ασύνετη Ελληνίδα κόρη εξαιτίας του έρω-

17. Δημήτριος Α. Κ

ορομηλας

, «Ο κόσμος.

Δούκισσα

και

Δούκισσα

»,

Εστία

30.10.1896, σ. 2.

18. Βλ. αντίστοιχα Κ. [= Δημήτριος Κ

αμπουρογλου

], «Σημειώσεις. Η

Δούκισσα

του κ. Ραγκαβή»,

Εστία

, 29.10.1896, σ. 2· Δ. Ι. Κ

αλογεροπουλος

, «Σαρδού-Ραγκα-

βής»,

Εστία

, 3.11.1896, σ. 2.

19. [Κ

ορομηλάς

], «

Η Δούκισσα των Αθηνών

»,

Το Άστυ

, 12.11.1896, σ. 3.