B' ΤΟΜΟΣ

ΒΑΝΙΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

118

ακόμη και για την αργοπορημένη Ελλάδα, ο Ραγκαβής παραδίδει στην κριτική

επιτροπή των Ολυμπίων ένα τυπικό ρομαντικό ιστορικό δράμα, κεντρικό θέμα

του οποίου είναι «η πάλη δύο αισθημάτων εν ενί και τω αυτώ ανθρώπω, του

έρωτος και της πατρίδος».

Ο έρωτας και ο πατριωτισμός αποθεώνονται με

συνεχείς και ηχηρές εξάρσεις, ενώ γνώριμα ρομαντικά μοτίβα, όπως η δια-

μοιβή ξιφομαχιών επί σκηνής και ο θάνατος του τυράννου από το χέρι του

επαναστάτη πρωταγωνιστή, συμπληρώνουν την εικόνα. Έξι χρόνια αργότερα,

το 1894, ο Σαρντού συνθέτει στην καρδιά του γαλλικού Συμβολισμού ένα

καλοκουρδισμένο μελόδραμα, το οποίο εμπλουτίζει με πλήθος από ιστορικά

στοιχεία. Έναν χρόνο μετά την παράσταση της μεταφυσικής τραγωδίας του

Μωρίς Μαίτερλινκ

Πελλέας και Μελισσάνθη

, όπου η δράση λαμβάνει χώρα σ’

έναν ασαφή μεσαιωνικό κόσμο ονείρου και φαντασίας, ο Σαρντού μεταφέρει

τους θεατές στο δουκάτο των Αθηνών και στον απτό κόσμο της ιπποσύνης και

των Σταυροφόρων.

Οι ήρωές του δεν έρχονται αντιμέτωποι με ανυπέρβλητα

ηθικά ή πατριωτικά διλήμματα παρά μόνο με ζητήματα καρδιάς και εμπόδια

που βάζουν οι εχθροί της δούκισσας. Στόχος του είναι να αφηγηθεί τις δοκιμα-

σίες μιας αγάπης με φόντο ένα εξωτικό αλλά ρεαλιστικό και ιστορικά ακριβές

σκηνικό, ενώ στο πίσω μέρος του μυαλού του υπάρχει και μια δεύτερη σκέψη:

μέσω του έργου να κολακεύσει την εθνική φιλοτιμία των συμπατριωτών του,

καθώς, όπως παραδεχόταν, τον συγκινούσε ιδιαίτερα

η ανάμνηση ότι η Αθήνα κάποτε τελούσε υπό τη δεσποτεία της Γαλλίας, ότι ο

πρώτος δούκας Όθων ντε λα Ρος, ήταν συμπατριώτης μας και ότι οι διάδοχοί

του μεταλαμπάδευσαν τον γαλλικό πολιτισμό και συνετέλεσαν ώστε να ανθί-

σουν τα ωραία κατορθώματα του ιπποτισμού.

Από την άλλη, ο Ραγκαβής, με αφορμή την ιστορία ενός απαγορευμένου

έρωτα, επιθυμεί να εκφράσει το αντιευρωπαϊκό του μένος και την ίδια στιγμή

να αναδείξει την ατελεύτητη γραμμή του κοινοτικού παρελθόντος. Χαρακτηρι-

στική είναι η σκηνή στην πρώτη πράξη, όταν ο Λάσκαρις έμπλεος θαυμασμού

και συγκίνησης συγκρίνει το διαμελισμένο άγαλμα της θεάς Αφροδίτης με την

ιστορία της Ελλάδας:

ακριβώς αντανακλά της θεάς το σεπτόν εικόνισμα τας τύχας της Ελλάδος. Αντι-

πρόσωπος επί της γης υπήρξε της θεότητος∙ την αρετήν, το κάλλος, την αλή-

28. Γ. Β., σ. 3.

29. Patrick McG

uinness

Maurice Maeterlinck and the Making of Modern

Theatre,

Oxford University Press, Οξφόρδη 2002, σ. 125-134.

30. P

arisis

, σ. 2.