Α' ΤΟΜΟΣ

κυριακη αθανασιαδου

όσο και οι ευνούχοι δούλοι, των οποίων η εκφυλισμένη φύση τούς κατατάσ-

σει στην κατώτερη κοινωνική τάξη. Ο αφέντης τους έχει απεριόριστη εξουσία

πάνω τους∙ καμία προσωπική βούληση, καμία ελευθερία:

Και σαν τι άλλο να είσαστε εσείς, παρά ευτελή όργανα, που στο χέρι μου είναι

να σας τσακίσω όποτε θέλω∙ εσείς, που κρατιέστε στη ζωή μόνο όσο ξέρετε να

υπακούετε, και βρίσκεστε στον κόσμο αυτό μονάχα για να ζείτε κάτω από την

εξουσία μου ή για να πεθαίνετε μόλις εγώ το προστάξω […]

Με την άφιξή τους στο Παρίσι, το

έτερο

αλλάζει εθνικά χρώματα, γλώσσα,

θρησκεία, νοοτροπία και στάση ζωής. Αν το

εμείς

ανήκει στους Πέρσες, οι

έτε-

ροι

τώρα είναι οι Γάλλοι ή, με άλλα λόγια, η Δύση απέναντι στην Ανατολή. Ο

Montesquieu βάζει τους Πέρσες να ταξιδεύουν στο Παρίσι με ανοικτούς τους

ορίζοντές τους και με ιδιαίτερα ευαίσθητες κεραίες σε κάθε είδους ερέθισμα.

Στις αποσκευές τους έχουν τον συντηρητισμό και τη σοβαρότητα της Ανατο-

λής, αλλά με τη φιλομάθεια και την περιέργεια για διαβατήριο έρχονται στην

Ευρώπη και μας περιγράφουν την εικόνα που έχει το Παρίσι στα δικά τους

μάτια. Σοβαροί και με αρκετά συντηρητική νοοτροπία, τολμούν να αφήσουν το

Ισπαχάν και τις συζύγους τους και να ταξιδέψουν στην «έδρα

της αυτοκρατο-

ρίας της Ευρώπης». Τα όρια του πλαισίου μέσα στο οποίο έχουν μάθει να ζουν

και να δρουν είναι αυστηρά καθορισμένα. Σκληροί νόμοι και κανόνες οι οποίοι

τηρούνται απαρέγκλιτα. Ο δημόσιος συγχρωτισμός με άτομα του αντίθετου

φύλου απαγορεύεται και η θρησκεία κατέχει σημαντική θέση στη ζωή τους,

καθώς διαμορφώνει την ύπαρξή τους και τον τρόπο σκέψης τους.

Πρέπει να σου τ’ ομολογήσω, Νεσσίρ: ένιωσα έναν κρυφό πόνο όταν χάθηκε

από τα μάτια μου η Περσία, και βρέθηκα ανάμεσα στους άπιστους Οσμανλή-

δες. Καθώς πατούσα τα χώματα αυτών των βέβηλων, θαρρούσα πως γινόμουν

βέβηλος κι εγώ.

Πολλές φορές τους συναντούμε να χαρακτηρίζουν άπιστους και τους Γάλ-

λους. Η ανάπτυξη και η εξέλιξη των Ευρωπαίων σε θέματα πολιτισμού τους

εκπλήσσει, όπως και η ρηχότητα των Γάλλων σε ορισμένα ζητήματα. Γενικό-

τερα προσάπτουν στους Γάλλους μια ελαφρότητα, έκδηλη σε κάθε έκφανση

της ζωής τους:

Καλότυχη Ρωξάνη, που βρίσκεσαι στη γλυκιά χώρα της Περσίας, και όχι σ’ αυτά

16. Μ

οντεσκιε

Περσικές Επιστολές

, μτφρ. Νίκη Μολφέτα, Καστανιώτης, Αθήνα

1998, σ. 73.

17.

Το ίδιο

, σ. 39.