434 / 482
Πνευματικές διαδρομές στο β’ μισό του 19ου αιώνα
433
φιλολογίας. Σε μία από τις πρώτες επιστολές του προς τον Βαρδουνιώτη, ο
τακτικός αλληλογράφος του Αρσένης, πέρα από τον προσωπικό θαυμασμό
που συχνά-πυκνά εκφράζει στις πολυάριθμες επιστολές του προς τον λόγιο
φίλο του, τού μεταφέρει επίσης την εκτίμηση που έτρεφε στο πρόσωπό του
ο γνωστός τότε λόγιος και εκδότης Ιωάννης Καμπούρογλου για τη συμβολή
του στη
Νέα εφημερίδα
του, αλλά και τη γενικότερη εικόνα που είχε για
εκείνον: «Σε ηγάπησε πολύ ο κ. Καμπούρογλου –καίτοι ως μοι είπεν προτού
να σε γνωρίση είχε ακούσει πολλά λαμπρά δι εσέ, και δημοσία επήνεσε την
φιλοπονίαν σου, την ευφυΐαν σου, τον ευγενή σου χαρακτήρα, την αγαθήν σου
ψυχήν και τας γνώσεις σου». Σε δική του επιστολή προς τον Βαρδουνιώτη, ο Ι.
Καμπούρογλου, εξαίροντας την ακαταπόνητη ερευνητική του δραστηριότητα,
αναφωνεί: «Εύγε τη ιχνηλατική σου δυνάμει εις τ’ άδυτα παρελθόντα».
Η παροιμιώδης φράση του Βαρδουνιώτη «ανάπαυσις δεν είναι η αποχή
από την εργασία, αλλά η αλλαγή εργασίας» καταδεικνύει τη σιδερένια θέλησή
του για γνώση και πνευματική δημιουργία και επιβεβαιώνει τη γνώμη που είχαν
για εκείνον οι ομότεχνοι αλληλογράφοι του. «Είναι δύσκολον να γεννηθεί μία
τοιαύτη ιδιοφυΐα και να ακμάση δια τόσον εμμόνου, φωτεινής, ακριβοδικαί-
ας, εμπνευσμένης και ευθικριτικής φιλοπονίας», θα γράψει σε αφιέρωμα τού
περιοδικού
Ηραία
στον Αργείο λόγιο, το 1939, αρκετά δηλαδή χρόνια μετά τον
θάνατό του, ο στενός φίλος και συνεργάτης του Δημήτριος Καμπούρογλου.
Ο Βαρδουνιώτης, γεννημένος το 1947 σε μια προνομιούχο ιστορικά πόλη
και ανήκοντας στη μετεπαναστατική γενιά των εντατικών εθνικών διεργασι-
ών, με έμφυτη κλίση στην ιστορική έρευνα, τη λογοτεχνία και την πολιτική
δράση, μετέσχε καθολικά στα δρώμενα της εποχής του. Συντάκτης και εκδό-
της πολλών τοπικών εφημερίδων, συνιδρυτής και αντιπρόεδρος του ιστορικού
φιλολογικού συλλόγου
Δαναός
και αργότερα ιδρυτής του συλλόγου
Ινάχου
και
της ομώνυμης εφημερίδας, «πατριάρχης των γραμμάτων και αριστοτέχνης του
καλάμου» κατά τον συντοπίτη του λόγιο Νικόλαο Γκινόπουλο, δεν μπορούσε
να περιοριστεί πνευματικά στα στενά όρια της τότε Αργολιδοκορινθίας. Ο
συγγραφέας των έργων
Εκδρομαί εις Μυκήνας
,
Καταστροφή του Δράμαλη
,
Αφνειός Κόρινθος
,
Φρύνη
,
Μπουμπουλίνα
,
Εδουάρδος Μάσσων
,
Εμμανουήλ
Καλλέργης,
έγινε γρήγορα γνωστός στους αθηναϊκούς κύκλους και απέσπασε
σπουδαίες κριτικές από τον τότε κυρίαρχο Τύπο της πρωτεύουσας. Εφημερί-
δες όπως οι
Καιροί
του Πέτρου Κανελλίδη, η
Πόλις
, η
Εστία
, η
Νέα Εφημε-
ρίς
, ο
Νέος Τύπος
κ.ά., τού έπλεξαν το εγκώμιο μετά τη γοητευτική διάλεξη
που έδωσε στον φιλολογικό σύλλογο
Παρνασσός
περί της
Αφνειού Κορίν-
θου
στις 9 Δεκεμβρίου του 1894. Στις 13 του ίδιου μήνα η εφημερίδα
Πόλις
έγραψε
:
«Σπανίως ανάγνωσμα δημόσιον έτυχε τόσον ομοθύμου επιδοκιμασίας