436 / 482
Πνευματικές διαδρομές στο β’ μισό του 19ου αιώνα
435
Τα
Ημερολόγια
του Κωνσταντίνου Σκόκου και της Ελένης Σβορώνου, η
Ποικίλη Στοά
του Ιωάννη Αρσένη, το
Αττικόν Ημερολόγιον
του Ειρηναίου
Ασώπιου, ο
Παρνασσός
, η
Εστία
, το
Εγκυκλοπαιδικόν Ημερολόγιον
του Μαρί-
νου Κουτούβαλη στη Σμύρνη, ο
Απόλλων
του Δ. Κ. Σακελλαρόπουλου, το
Ελληνικόν Ημερολόγιον
στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, το
Αθηναϊκόν Ημε-
ρολόγιον
των Γ. Μαυρογένη – Φρ. Πρίντεζη, ο
Βόσπορος
και οι
Αναμνήσεις
στην Κωνσταντινούπολη, και πολλά ακόμη, φιλοξένησαν στις σελίδες τους
κείμενα του Βαρδουνιώτη. Ως αρθρογράφος και ανταποκριτής, συνεργάσθηκε
επίσης με πολλές εφημερίδες όπως, την
Πρωτεύουσα εφημερίδα
του Πολύ-
βιου Δημητρακόπουλου, την
Δαναΐδα
του Δημοσθένη Δεσμίνη, την
Ηχώ των
Αθηνών
του Κώστα Πασαγιάννη, την εφημερίδα
Καιροί
του Πέτρου Κανελλί-
δη, τις εφημερίδες
Λαός
και
Έθνος
, το
Άστυ
και τον
Νεολόγο
του Χαράλα-
μπου Άννινου, τη
Νέα Εφημερίδα
των Δημητρίου και Ιωάννη Καμπούρογλου,
ακόμη και με τη βραχύβια
Καθημερινή
του Μίκιου Λάμπρου, κ.ά.
Συντάκτες επιστολών όπως ο Σκόκος, ο Άννινος, ο Αρσένης, ο Κανελλίδης,
ο Τιμολέων Φιλήμων, ο Πολίτης, ο Γεώργιος Σουρής, ο ανασκαφέας των Μυκη-
νών Χρήστος Τσούντας, οι Ι. και Δ. Καμπούρογλου, η Σβορώνου, ο Ασώπιος,
ο Παπαδήμος, ο Νεοκλής Καζάζης, ο Ιάκωβος Τομπάζης, η Άννα Σερουΐου,
οι ιστορικοί Σπύρος Λάμπρος και Νικόλαος Βέης και πολλοί άλλοι –αδύνατο
ν’ αναφερθώ σε όλους– ανταλλάσσουν μαζί του πληροφορίες και απόψεις
ιστορικού και λογοτεχνικού ενδιαφέροντος. Ανταλλάσσουν βιβλία, περιοδικά,
εφημερίδες, συχνά κριτικές σκέψεις και ιδέες για τα νέα λογοτεχνικά ρεύματα,
τις νέες εκδόσεις, και φυσικά τις πολιτικές εξελίξεις και τις κοινωνικές αλλα-
γές. Οι ιδρυτές της νεοελληνικής κωμωδίας Πολύβιος Δημητρακόπουλος και
Νικόλαος Λάσκαρης, σε πολυσέλιδες επιστολές τους, ζητούν τη γνώμη του για
τα δικά τους έργα, συχνά όμως και τη συγγραφική συνδρομή του. Ευρωπαίοι
ελληνιστές, όπως ο γλωσσολόγος και φιλόλογος Eduard Engel από το Βερολί-
νο, ο λατινιστής και ελληνιστής Ernst Schulze από το Bautzen της Σαξονίας
και η πρωτοπόρος γαλλίδα Julliette Αdam ζητούν και παρέχουν αντίστοιχα
ιστορικό, αρχαιολογικό και φιλολογικό υλικό, δυσεύρετο στη μία ή την άλλη
πλευρά. Ας σημειωθεί μάλιστα ότι ο Schulze, με τον οποίο είχε πολύχρονη
μεγάλη αλληλογραφία, μεταφράζει άρθρα και δοκίμια του Βαρδουνιώτη και
τα δημοσιεύει στον τοπικό γερμανικό Τύπο.
Το στοιχείο όμως που χαρακτηρίζει ιδιαίτερα την πολυδιάστατη προσωπικό-
τητα και το πολύπλευρο έργο του Βαρδουνιώτη είναι η εθνική προσφορά του.
Ακούραστος συλλέκτης και πιστός θεματοφύλακας των μνημείων του ιστορι-
κού παρελθόντος, δίνει προσωπικούς αγώνες για τη διάσωση των πολλών και
ποικίλων αρχαιοτήτων της Αργολίδας, η οποία στερούνταν εκείνη την εποχή