Α' ΤΟΜΟΣ

431

οφια

ατουρα

Πνευματικές διαδρομές στο β’ μισό του 19ου αιώνα μέσα από

την ανέκδοτη αλληλογραφία του Αργείου λόγιου και ιστορικού

Δημητρίου Βαρδουνιώτη: Πρόδρομη παρουσίαση.

Είναι γνωστό ότι ιστορικά πρόσωπα, αφανή και σχεδόν άγνωστα έως κάποια

χρονική στιγμή, αναδύθηκαν από τη σιωπή και εμφανίσθηκαν στο προσκήνιο

της Ιστορίας, είτε λόγω της εξέλιξης των εργαλείων της έρευνας είτε συχνά

από τυχαίους παράγοντες. Εν προκειμένω, συντρέχουν και οι δύο λόγοι. Από

τη μία, η σταδιακή ψηφιοποίηση των φιλολογικών περιοδικών και των άλλων

εντύπων του 19ου και 20ού αιώνα παρέχει τη δυνατότητα στους ερευνητές

να γνωρίσουν και να καταγράψουν, μαζί με τα ονόματα και τα έργα των γνω-

στών λογίων, και εκείνα των αγνώστων και αδικημένων από τη νεότερη έρευνα.

Ανάμεσα σε αυτά περίοπτη θέση κατέχει το όνομα και το έργο του Δημητρίου

Βαρδουνιώτη. Από την άλλη, αναφορικά με το συγκεκριμένο ιστορικό πρό-

σωπο, η απόφασή μου για την ερευνητική και επιστημονική αξιοποίηση τού

από πολλών ετών ευρισκόμενου στην κατοχή μου αρχείου της προσωπικής

του αλληλογραφίας έρχεται να φωτίσει ακόμη περισσότερο το πορτρέτο μιας

σημαντικής μορφής της μετεπαναστατικής γενιάς του β’ μισού του 19ου αιώ-

να. Η απουσία εκτενούς βιβλιογραφίας και ο περιορισμένος αριθμός αναφο-

ρών στο όνομά του δεν μπορούν να μειώσουν κατά κανένα τρόπο την αξία του.

Και τούτο γιατί ο Αργείος λόγιος υπήρξε σπουδαίος ιστορικός, λογοτέχνης,

λαογράφος, δημοσιογράφος κυρίως όμως ακούραστος σκαπανέας του παρελ-

θόντος. «Κυνηγητής της γνώσης και της δόξας, από τη μια μεριά τρυγάει

αχόρταγα το μέλι των βιβλίων κι από την άλλη σκαρώνει στίχους, διηγήματα,

σκαλαθύρματα, κριτικές, μελετήματα κάθε λογής»

μπαίνοντας δικαιωματικά

στη

«χορεία των αττικιζόντων παντoιογράφων», αναφέρει χαρακτηριστικά ο

Σπύρος Παναγιωτόπουλος σε μια από τις λίγες μελέτες που έχουν γραφτεί για

τη ζωή και το έργο του.