Α' ΤΟΜΟΣ

CATERINA CARPINATO

318

στη μόρφωση του έθνους ιδρύοντας σχολεία. Θεωρεί πολύ σημαντικό το γεγο-

νός ότι ενδιαφέρονται για τη μόρφωση των γυναικών.

Αναγνωρίζει τον ρόλο της εκκλησίας και της γλώσσας στη διαμόρφωση της

εθνικής συνείδησης:

[…] Ne’ primi secoli della loro schiavitù la quistione vitale per i greci era

la conservazione della loro nazionalità... perciò circondavano con ogni dili-

genza il culto e la lingua, due colonne della nazionalità minacciata,

[…] Στους πρώτους αιώνες της δουλείας ζωτικό ζήτημα για τους Έλληνες ήταν

η διατήρηση της εθνικής τους ταυτότητας. Για τον λόγο αυτό διαφύλασσαν με

μεγάλη επιμέλεια τη θρησκεία και τη γλώσσα, τους δύο πυλώνες της απειλού-

μενης εθνικότητάς τους.

Ασχολείται με το γλωσσικό ζήτημα («ellenisti e vulgaristi»), εκτιμάει τον

Κοραή αλλά δεν συμφωνεί με τις γλωσσικές θέσεις του, εκφράζει την άποψή

του για τη νεοελληνική μετρική και προσωδία και μεταφράζει σε πεζό λόγο

μερικές ωδές του Αθανάσιου Χριστόπουλου καθώς και αποσπάσματα από την

Πολυξένη

και την

Ασπασία

του Ρίζου Νερουλού.

Η τρίτη και η τετάρτη ενότητα παρουσιάζουν, με πολλές ενδιαφέρουσες λε-

πτομέρειες, τη λογοτεχνική παραγωγή στην Αθήνα και στα Ιόνια νησιά κατά τις

πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Παραθέτει περιλήψεις και μεταφράσεις από τα

έργα των Σούτσων, παρόλο που δεν τους εκτιμάει. Τελειώνει με πολύ καλά σχόλια

για την εισαγωγή του Ζαμπέλιου για τα δημοτικά τραγούδια και κρίνει θετικά και

την προσπάθεια του Μαρίνου Παπαδόπουλου Βρετού (1828-1871).

Πριν περάσω σε μια σύντομη αναφορά στον Νiccolò Tommaseo, που είναι

γνωστότερος και στην ελληνική βιβλιογραφία, αναφέρω το άρθρο που ο Τ.

Semmola δημοσίευσε όταν πληροφορήθηκε τον θάνατο του Σολωμού το 1857.

Η νεκρολογία αυτή, που τυπώθηκε στην

Antologia contemporanea: Giornale

di Scienze, Lettere ed Arti/compilato per cura di Bruto Fabricatore

, είναι

μια τετρασέλιδη κριτική στο έργο του Σολωμού, η οποία αποκαλύπτει ακόμα

μια φορά την ικανότητα του Semmola και τις γνώσεις του για τη νεοελληνι-

κή γλώσσα και λογοτεχνία.

Ο λόγιος Ναπολιτάνος δικηγόρος είχε στενή και

19. Το ίδιο, σ. 41.

20. Έχω σκοπό να δημοσιεύσω ένα άρθρο σχετικά με την απήχηση του Σολωμού

στην Ιταλία του 19ου αιώνα, που ήταν το θέμα μου στο συνέδριο στην Κρήτη εις

μνήμην του Σ. Αλεξίου. Eυχαριστώ και από τη θέση αυτή τον συνάδελφο Sergio Cor-

rado, γερμανιστή φιλέλληνα του Πανεπιστημίου L’Orientale Νάπολης, που φωτο-

γράφισε για εμένα τις σελίδες της

Antologia contemporanea.