

Μαρια Σεχοπουλου
280
ποιού, που την εννοούν όσοι διερμηνεύουν του χυδαίου κόσμου την αντίληψι,
όχι, δεν είνε Τέχνη!
30
Εν κατακλείδι, κάτω από τη βαριά σκιά της ήττας του 1897, την επιθυμία
για μια νέα πορεία του Έθνους, η
Τέχνη
του Κ. Χατζόπουλου στην εκπνοή
του 19ου αιώνα έρχεται να εκφράσει ορισμένα από τα όνειρα των δημοτικι-
στών, από τις ελπίδες για νέα εθνικά και πνευματικά δεδομένα, αλλά και να
προκαλέσει και τελικά να δημιουργήσει νέες διαφωνίες, πέρα από το πεδίο
των ορκισμένων φυσικών της και αναμενόμενων πολέμιων. Αντιθέτως, μέσα
στο στρατόπεδο των προβλεπόμενων υπερασπιστών θα προκύψουν πλείστες
έριδες, που θα διαλύσουν παρά θα ενώσουν σε κοινό μέτωπο ομοφωνίας και
υπεράσπισης των ιδεών του περιοδικού. Έτσι, ως αποτέλεσμα του φιλογερ-
μανισμού, κυρίως του Καμπύση, η
Τέχνη
θα εισπράξει την αδιάφορη στάση
του Ψυχάρη και την αρνητική του Εφταλιώτη, ενώ, ως απόρροια του εκλεκτι-
κισμού και του αισθητισμού που εκφράζεται μέσα από κείμενα του Παλαμά
και του Ξενόπουλου, θα ξεσπάσει η διαμάχη με τον Καρκαβίτσα, ο Νιρβάνας
θα οδηγηθεί σε επεξηγήσεις και απολογία, ο Επισκοπόπουλος σε εκφρασμέ-
νες αμφισβητήσεις, ο Ξενόπουλος θα αποστασιοποιηθεί πλήρως αργότερα,
ενώ ακόμα και ο Μποέμ, ο αδελφός του εκδότη, θα κρατήσει τις αποστάσεις
του από το περιοδικό.
31
Εν τέλει και ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Χατζόπουλος θα
παραμείνει στον «διαχειριστικό ρόλο» του εκδότη,
32
όπως ο ίδιος τον χαρα-
κτηρίζει, με εμφανή απογοήτευση και κάποια δυσαρέσκεια. Αμέσως μόλις
ολοκληρωθεί η απαιτούμενη περίοδος ζωής του περιοδικού, λόγω των ήδη
καταβεβλημένων συνδρομών, θα αποχαιρετήσει με εμφανή ανακούφιση την
Τέχνη
, «όχι για τις κωμικές κραυγές της δημοσιογραφικής ταβέρνας, ούτε για
το ανακάτωμα τόσων απαράσκευων κι ανίκανων στην ανακίνηση των ζητημά-
των που η πορεία της
Τέχνης
ξεπέταξε, όσο γιατί ο χρόνος αυτός έδειξε και
την πνευματική δυστυχώς στείρωση κι ανωμαλία που σφίγγει το φτωχό μας
τόπο».
33
Από την απόπειρα του σημαντικότερου περιοδικού στο κλείσιμο του 19ου
αιώνα θα απομείνει η δυναμική του κινήματος του δημοτικισμού ως «το μόνο
30. Γρ.[ηγόριος] Ξ.
[
ενοπουλος
], «Πνευματική ζωή: Τα θέατρα. Το πέρασμα της
Ντούζε»,
Η Τέχνη
4 (Φεβρ. 1899), σ. 94.
31. Σχετικά με τις έριδες που δημιουργήθηκαν γύρω από την
Τέχνη
βλ.
Α
ντωνι
-
ου
-Τ
ιλιου
, σ. 136-168.
32.
Α
ντωνιου
-Τ
ιλιου
, σ. 175.
33. Κωνσταντίνος
Χ
ατζοπουλος
, [άτιτλο],
Η Τέχνη
12 (Οκτ. 1899), σ. 306.