Α' ΤΟΜΟΣ

ΘΑΛΕΙΑ ΙΕΡΩΝΥΜΑΚΗ

258

των εξυμνούμενων παραλληλίζεται, με ένα ρητορικό ερώτημα, και πάλι με την

προγονική ελληνική.

Το ελληνικό παρελθόν αποτελεί σημείο αναφοράς των εξυμνητικών ποιη-

μάτων. Αμέσως έπειτα από την ανεξαρτησία και κατά τα πρώτα χρόνια του

ελληνικού βασιλείου η συσχέτιση των σύγχρονων Ελλήνων με τους αρχαίους

δεν διεκδικεί την αποκλειστικότητα. Η αρχαιότητα ανάγεται σε ιδεατή πηγή

ηρωισμού από την οποία αρδεύεται κάθε σύγχρονη ηρωική πράξη, εγχώρια ή

οθνεία. Ο παραλληλισμός των αλλοεθνών με μυθολογικούς ήρωες ή ιστορικά

πρόσωπα διευκολύνει την εγκόλπωσή τους. Στην πραγματικότητα, μια τέτοια

εικόνα συμπυκνώνει, ποιητικά μεγεθυμένα, όλα τα χαρακτηριστικά που προ-

σιδιάζουν στη φαντασιακή εικόνα για τον εαυτό ως σύγχρονο αγωνιστή της

ελευθερίας και απόγονο των αρχαίων Ελλήνων. Η αρχαιότητα από τη μία και

η σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα από την άλλη, αν και επιστρατεύο-

νται ως σταθερές του εθνικού αυτοπροσδιορισμού, στην ουσία αποσπούν τον

σύγχρονο Έλληνα από τον τόπο και τον χρόνο. Η προσπάθεια ποιητικής

σύζευξης του χώρου και του χρόνου (του έτερου χώρου και του απομακρυσμέ-

νου χρόνου), ως προσπάθεια τοποθέτησης του εαυτού εντός χωροχρονικού

ιστορικού πλαισίου, καταλήγει στη μετάθεση του αυτοπροσδιορισμού, καθώς

μάλιστα οι επαναστατικές ενέργειες στις αλύτρωτες περιοχές δεν ευοδώνονται.

Ωστόσο, αν και η οικειοποίηση των ξένων εμβληματικών προσωπικοτήτων

και η συμπόρευση μαζί τους μοιάζει ανέφικτη, η παραδειγματική δράση και

οι ιδέες τους διαμορφώνουν εν τέλει και την ίδια την ελληνική ταυτότητα ή

έστω μία πλευρά της· στο τέλος της οθωνικής βασιλείας και στον απόηχο των

ιταλικών επαναστάσεων, τόσο οι Επτανήσιοι ριζοσπάστες όσο και οι αντιοθωνι-

στές νέοι της Αθήνας διαπνέονται από τις αρχές των Ιταλών επαναστατών και

ενίοτε δρουν υπό την καθοδήγηση και τις οδηγίες τους. Οι Έλληνες ποιητές

και στιχοπλόκοι δεν επιδιώκουν πια να ενσωματώσουν υπερβατικά τον ξένο

στην ελλαδική πραγματικότητα· έχοντας την ετοιμότητα να αναγνωρίζουν τη

σπουδαιότητά του, αλλά και να ασκούν κριτική όταν οι περιστάσεις το απαιτή-

σουν, τον ανάγουν σε απαραίτητη παράμετρο για την προβολή ή την υπερά-

σπιση της ελληνικής εθνικής ταυτότητας, έστω κι αν αυτή διαρκώς διαφεύγει,

στοιχειοθετημένη φαντασιακά από την παρελθοντική δόξα και τη μελλοντική

προσδοκία.

46. Γεώργιος

αρτινελησ

Οι ήρωες του Μαυροβουνίου. Ωδή

, Τυπογρ. Η Κερκύ-

ρα, Κέρκυρα, 1878.