Α' ΤΟΜΟΣ

Σταυρουλα Γ. Τσουπρου

216

diplomate Grec hors cadre», ενώ ο παλαιός του φίλος πρωθυπουργός Χαρί-

λαος Τρικούπης του είχε απονείμει τον Χρυσούν Σταυρόν του Σωτήρος «διά

τας υπέρ των Ελληνικών Γραμμάτων και υπέρ των εθνικών συμφερόντων ενερ-

γείας του» (σ. 320).

Πάντως, αν και ο Δημήτριος Βικέλας είχε πολύ ενδιαφέρουσες και ευφυείς

απόψεις, ακόμα και επί συγκεκριμένων, ενδεικνυόμενων πολιτικών χειρισμών

(επί παραδείγματι, σχετικά με το ζήτημα του ελληνισμού στην Τουρκία και

ιδίως στην Κωνσταντινούπολη),

για πολλούς και διαφορετικούς μεταξύ τους

λόγους «ουδέποτε επεζήτησε, αλλ’ ούτε και θα εδέχετο, δημοσίαν θέσιν» (σ.

331). Γνώριζε ωστόσο πολύ καλά και το παραδεχόταν, τουλάχιστον στις στενές

προσωπικές του σχέσεις, ότι είχε κατακτήσει μια, από κάθε πλευρά, αξιοζή-

λευτη κοινωνική θέση: «Πηγαίνω να γίνω είδος διεθνούς προξένου εδώ με τας

σχέσεις μου ανά την Υφήλιον! […]» έγραφε στη μητέρα του (σ. 383), ενώ το

σπίτι του στο Παρίσι ομοίαζε με «εντευκτήριον ηθικόν και πνευματικόν» (σ.

416). Όταν δε τον Απρίλιο του 1893 κυκλοφόρησε το 18ο βιβλίο του Βικέλα,

με τον τίτλο

La Grèce Byzantine et Moderne – Essais historiques

, πέραν

των ευφήμων γαλλικών, αγγλικών, γερμανικών, ολλανδικών, ιταλικών, αλλά και

άλλων ελληνικών κριτικών, ο Κωστής Παλαμάς έγραψε χαρακτηριστικά:

Ο κ. Βικέλας κατοικών εν Παρισίοις, διά την Ελλάδα εργάζεται […] μεταδί-

δων προς ημάς μεταφρασμένα δραματικά αριστουργήματα, ή γνωρίζων εις τους

ξένους παν ό,τι άξιον λόγου περί των ελληνικών πραγμάτων δύναται να μετα-

δοθή […] παν σημαίνον ότι και ζώμεν και κινούμεθα και υπάρχομεν […] Ο κ.

Βικέλας […] πιστεύει εις το κλέος του Βυζαντινού Ελληνισμού και εις του Συγ-

χρόνου Ελληνισμού την πρόοδον· ταύτα προσπαθεί να εξάρη εις το αρτιφανές

βιβλίον του […] Ο κ. Βικέλας είναι φύσει αισιόδοξος […] δεν τυφλώττει όμως

εις τας ελλείψεις μας […] Ανά την Ιστορίαν περιπατητής βαίνει προς ηθικόν τι

τέλος.

Παρατηρούμε ότι, εκπροσωπώντας την ελληνική πλευρά, ο Παλαμάς

–γνώστης και θεατής εξάλλου και ο ίδιος των σκηνικών τους παραστάσεων–

θεωρεί και τις μεταφράσεις των σαιξπηρικών έργων από τον Βικέλα σημαντικό

συστατικό στοιχείο της σύνολης πνευματικής προσφοράς του και της διαμε-

σολαβητικής του προσπάθειας. Αλλά και από την άλλη πλευρά, εκείνη της

10. Βλ. Ο

ikonomoy

, σ. 329-331, 578-579, σημ. 1.

11.

Ό.π

., σ. 441. Για το εν λόγω άρθρο του Παλαμά, δημοσιευμένο στην εφ.

Εφημερίς

στις 29 Ιουνίου 1893 με τον τίτλο «Βυζαντινή και Νεωτέρα Ελλάς», δανεισμένο από το

βιβλίο του Βικέλα, βλ. Κωστής

αλαμασ

Άπαντα

, τ. ΙΕ΄, 2η έκδ., Μπίρης, σ. 226-232.

12. Βλ.

ουχνερ

Ο Παλαμάς και το θέατρο

, Καστανιώτης, Αθήνα 1995.