Α' ΤΟΜΟΣ

214 / 482

213
Σταυρουλα Γ. Τσουπρου
Ο πολιτιστικός διαμεσολαβητικός ρόλος
του Δημητρίου Βικέλα ως μεταφραστή του Σαίξπηρ:
Η μετάφραση του Βασιλιά Ληρ
«[…] πλην έννοια σου και δεν ξιππάζομαι,
μόνον καμαρώνω […]»1
«Αν ήμασταν υποχρεωμένοι από ένα και μόνο τεκμήριο να εκτιμήσουμε την
πνευματική ανθοφορία του νέου Ελληνισμού κατά τον 19ο αιώνα, σε σχέση
προς τον δυτικό κόσμο, θα έπρεπε χωρίς δισταγμό να σταθούμε στο όνομα
του Σαίξπηρ», γράφει ο Άλκης Αγγέλου στα «Προλεγόμενα» του Γ´ τόμου
των Απάντων του Δημητρίου Βικέλα,2 ο οποίος, βέβαια, εντάσσεται στη χορεία
των εξαίρετων εκείνων μεταφραστών που διαμόρφωσαν τη φυσιογνωμία του
19ου αιώνα στον αντίστοιχο χώρο. Ανάμεσα, μάλιστα, στους Ιάκωβο Πολυ-
λά, Ιωάννη Περβάνογλου, Ν. Κ. Ιωνίδη, Κλεάνθη Τριανταφύλλου, Παντολέο-
ντα Καβάφη, Μιχαήλ Δαμιράλη και Αλέξανδρο Πάλλη, ο Δημήτριος Βικέλας
υπήρξε εκείνος που γνώρισε τον Σαίξπηρ στο ελληνικό κοινό με τη σκηνική
παράσταση των μεταφράσεών του.3
Ωστόσο, ο πολιτιστικός διαμεσολαβητικός ρόλος του Δημητρίου Βικέλα ως
μεταφραστή του Σαίξπηρ στην ελληνική γλώσσα αποτελεί, όπως γνωρίζουν οι
1. Βλ. Αλέξανδρος Αρ. Ο ικονομου, Τρεις Άνθρωποι. Συμβολή εις την Ιστορίαν του
Ελληνικού Λαού (1780-1935), τ. Β΄, Δημήτριος Μ. Βικέλας, ΣΔΩΒ, Αθήναι 2008, σ.
450. Στο εξής, οι παραπομπές σε αυτή την έκδοση θα ενσωματώνονται στο κείμενο
χωρίς περαιτέρω διευκρίνιση.
2. Βλ. Δημήτριος Β ικελας, Άπαντα, τ. Γ΄, Μεταφράσεις Σαίξπηρ Α΄, φιλολογική
επιμ. Άλκης Αγγέλου, ΣΔΩΒ, Αθήναι 1997, «Προλεγόμενα», σ. 9-13: 9.
3. Για τα παραπάνω βλ. Κ. Γ. Κασινησ , Διασταυρώσεις, τ. Α΄, Μελέτες για τον ΙΘ΄
και Κ΄ αι., Χατζηνικολή, Αθήνα 41998, σ. 97-98.