Α' ΤΟΜΟΣ

Ερη Σταυροπουλου

210

στα πεζά του κείμενα, πρωτότυπα και μεταφρασμένα, την καθαρεύουσα. Παρό-

λο, λοιπόν, που ήταν πλέον αρκετά γνωστός ως μεταφραστής και η παρουσία του

σε ένα έντυπο διαφημιζόταν, οι απόψεις του και η εφαρμογή τους, όπως στην

πολιτική του δράση έτσι και στο επίπεδο της λογοτεχνίας, τον οδηγούσαν σταδια-

κά εκτός εποχής. Να συνυπολογίσουμε ότι μερικές από τις μεταφράσεις του των

τελευταίων χρόνων είτε έμειναν ανέκδοτες είτε δεν ολοκληρώθηκε η έκδοσή τους,

πιθανόν λόγω έλλειψης χρημάτων ή αδιαφορίας των αναγνωστών.

Ενώ, λοιπόν, το 1888 εξέδωσε το

Άσμα των Χριστουγέννων

του Dickens,

το θέμα του οποίου ασφαλώς θα τον ενδιέφερε, στη σειρά της «Ελληνικής Βι-

βλιοθήκης» των Γ. Μπαρτ και Κ. Βίλμπεργ, που περιελάμβανε καλούς Έλλη-

νες και ξένους συγγραφείς, παράλληλα φαίνεται ότι άρχισε να αποδέχεται

αδιαμαρτύρητα τις προτάσεις των εκδοτών ή να υποκύπτει στο γούστο του

αναγνωστικού κοινού.

Στα περιοδικά

ΕκλεκτάΜυθιστορήματα

και

Εβδομάς

παρουσίασε δύο ξανα-

μεταφρασμένα από τον Ροΐδη διηγήματα του Edgar Allan Poe, το μυθιστό-

ρημα

Η εκδίκησις του δασοφύλακος

του Xavier de Montépin, την

Πάπισσα

Ιωάννα

του Ernesto Mezzabotta (1852-1901)

και άλλα κείμενα λιγότερο

γνωστών συγγραφέων (Adrien Robert, B. De Riviere κ.ά.), κάποτε με την

ένδειξη απλώς «Εκ του ιταλικού». Είναι προφανές ότι κυρίως οικονομικοί

λόγοι ρύθμιζαν πλέον τις μεταφράσεις του. Αλλά, όπως φαίνεται, όχι ικανο-

ποιητικά ούτε για πολύ.

Η αυτοκτονία του στα μέσα περίπου της επόμενης δεκαετίας, σε ηλικία

64 χρόνων, φανερώνει τη συναισθηματική απομόνωσή του, αλλά οφείλεται,

όπως γράφτηκε, στη φτώχεια του. Σύμφωνα μάλιστα με μία από τις πολλές

νεκρολογίες του, εκείνη του Κώστα Καιροφύλα, οι οικονομικές του δυσκολίες

προέρχονταν από την αλλαγή της ώρας που έρχονταν οι ξένες ειδήσεις. Με

την άφιξη των ευρωπαϊκού ταχυδρομείου τις βραδινές ώρες έχασε τη δουλειά

του, γιατί δεν έβλεπε καλά τη νύχτα και δεν μπορούσε να μεταφράζει για τις

εφημερίδες.

30. Το βιβλίο αυτό, που εκδόθηκε το 1895, είναι το τελευταίο που μετέφρασε. Η

έκδοση του πρωτότυπου (1885) όσο και της μετάφρασης εντάσσεται στη σειρά των

έργων τα οποία προέκυψαν από τον γενικό θόρυβο που είχε ξεσπάσει στην Ευρώπη

στους εκκλησιαστικούς και τους λογοτεχνικούς κύκλους γύρω από την ύπαρξη ή

όχι αυτής της πάπισσας. Βλ. Klaus W

ölker

Päpstin Johanna. Ein Lesebuch mit

Texten vom Mittelalter bis heute

, Verlag Klaus Wagenbach, Βερολίνο 1977. Η

μετάφραση από τον Πανά, θαυμαστή του Ροΐδη, διαλέγεται κατά κάποιον τρόπο με

το κείμενο εκείνου.

31. Κώστας Κ

αιροφυλας

, «Παναγιώτης Πανάς»,

Η Νέα Εποχή

(13.10.1896).