Ο μεταφραστής Νικόλαος Δραγούμης: κοινωνικός αναμορφωτής
187
μεταφράσματα είναι:
Ριένζης. Ο τελευταίος των Ρωμαίων Δημάρχων
του Bul-
wer-Lytton (1850),
Ο Κυνηγός
του Ferry (1852),
Ο Ιππότης Αρμαντάλ
του
Δουμά πατέρα (1854) και
Ο Δασοφύλαξ
του Berthet (1854). Ας τα δούμε.
Το μυθιστόρημα του Bulwer Lytton, πολιτικού και πασίγνωστου στις μέρες
του μυθιστοριογράφου κυρίως ιστορικών έργων, είναι βασισμένο στην άνοδο
και την πτώση του Cola di Rienzo ή Rienzi (1313-1354), Ιταλού πολιτικού
άνδρα που διετέλεσε δήμαρχος Ρώμης στα μέσα του 14ου αιώνα. Η μετάφρα-
ση, πρώτη μετάφραση έργου του Bulwer Lytton στην Ελλάδα, γνώρισε τρεις
εκδόσεις, φανερώνοντας σχετική επιτυχία.
14
Όμως το μυθιστόρημα του Ferry
Ο κυνηγός
, που δημοσιεύεται δύο χρόνια αργότερα, μπορούμε να πούμε πως
είναι ένα ακόμη μεταφραστικό best-seller του Δραγούμη, μετά τον
Πικουίλλο
Αλλίαγα
, αφού και τα δύο έργα γνώρισαν από πέντε εκδόσεις έκαστο κατά
τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Ο Δραγούμης, με το μυθιστόρημα του Ferry,
γίνεται ο εισηγητής ενός ακόμη συγγραφέα στα ελληνικά γράμματα, αλλά και
ενός μυθιστορηματικού είδους εμπνευστής του οποίου είναι ο Fenimore Coo-
per. Είναι τα μυθιστορήματα που οι Βρετανοί αποκάλεσαν
pioneer novels
,
«μυθιστορήματα των πιονιέρων», ή
westerns
, «μυθιστορήματα της Δύσης»,
και διαδραματίζονται στη Βόρεια Αμερική, περιγράφοντας τη ζωή των τυχοδι-
ωκτών εκεί, αλλά και την πρωτόγονη ζωή των ερυθρόδερμων.
15
Η επόμενη επιλογή του Δραγούμη, η μετάφραση του ιστορικού μυθιστο-
ρήματος του Δουμά
Ο ιππότης Αρμαντάλ
(1854), ακολουθεί μια άλλη λογική.
Για πρώτη φορά επιλέγει όχι έναν συγγραφέα άγνωστο στο ευρύ κοινό, αλλά
τον δημοφιλέστερο συγγραφέα της περιόδου, του οποίου κυκλοφορούν ήδη
στην ελληνική αγορά περισσότεροι από δέκα τίτλοι μυθιστορημάτων.
16
Την ίδια
χρονιά κυκλοφόρησε και
Ο Δασοφύλαξ
του Berthet, έργο το οποίο ξεπερνού-
σε σε δημοτικότητα και αυτά του Δουμά στην εποχή του.
17
Στην Ελλάδα, αν και
εισηγητής του έργου του Berthet υπήρξε ο Δραγούμης, ο συγγραφέας έγινε
14. Τα στοιχεία αντλούνται από τη
Βιβλιογραφία
Κ. Γ. Κασίνη.
15. TerryH
ale
, «Popular Fiction» στο
The OxfordHistory of Literary Translation
in English
, Vol. 4, 1790-1900, σ. 373-374.
16. Τίτλος πρωτοτύπου
Chevalier d’Harmental
(1842). Το συγκεκριμένο έργο εί-
ναι το πρώτο της ειδικής κατηγορίας ιστορικών μυθιστορημάτων στα οποία διακρίθηκε
ο Δουμάς, που ονομάστηκαν «του μανδύα και του ξίφους». Το έργο του Δουμά έχει
μεταφραστεί στα Ελληνικά ήδη από το 1845.
17. Τίτλος πρωτοτύπου
Le garde-chasse
(1854). Η τεράστια παραγωγή του μυ-
θιστορημάτων ευρείας κατανάλωσης και παιδικών έργων, καθώς και η συνεργασία του
με την εφημερίδα
Le Siècle
, της οποίας υπήρξε βασικός συνεργάτης, τον κατέστησαν
σημαντική προσωπικότητα των γραμμάτων στην εποχή του.