183
Σ
οφια
Ν
τενιση
Ο μεταφραστής Νικόλαος Δραγούμης: Κοινωνικός αναμορφωτής
Παρόλο που ο ελληνικός 19ος αιώνας έχει χαρακτηριστεί αιώνας των μετα-
φράσεων, το μεταφραστικό φαινόμενο έχει απασχολήσει συγκριτικά ελάχιστα
τη φιλολογική κριτική ώς τις μέρες μας και μόλις τις τελευταίες δεκαετίες ένας
μικρός αριθμός μελετητών το έχει θέσει στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων
του.
1
Όμως η πρόσφατη δημοσίευση σημαντικών βιβλιογραφικών εργαλείων,
η οποία προσφέρει πλέον ολοκληρωμένη εικόνα των αυτοτελών εκδόσεων της
περιόδου, μπορεί να αλλάξει δραματικά την παραπάνω εικόνα.
2
Κάτι αντί-
1. Με τις μεταφράσεις του 19ου αιώνα έχουν ασχοληθεί συστηματικά: Άννα
Τ
α
-
μπακη
(ενδεικτικά),
H Νεοελληνική Δραματουργία και οι δυτικές της επιδράσεις
(18ος-19ος αι.). Μια συγκριτική προσέγγιση
,
Σειρά: Θεατρική Έρευνα 2, Ergo,
Aθήνα 2002 (
1
1993)·
Ζητήματα συγκριτικής γραμματολογίας και ιστορίας των ιδεών.
Εννέα μελέτες
, Ergo, Αθήνα 2008· Σοφία Ν
τενιση
,
Μεταφράσεις μυθιστορημάτων
και διηγημάτων 1830-1880
, Περίπλους, Αθήνα 1995 (με εισαγωγική μελέτη για το
αγγλικό μεταφρασμένο μυθιστόρημα)·
Ανιχνεύοντας την «αόρατη» γραφή, γυναίκες
και γραφή στα χρόνια του ελληνικού Διαφωτισμού – Ρομαντισμού
, Νεφέλη, Αθήνα
2014 (για τις γυναίκες μεταφράστριες) καθώς και το άρθρο «Η “ταπεινή” τέχνη
της μετάφρασης και οι ελληνίδες μεταφράστριες της γαλλικής γραμματείας του 19ου
αιώνα: απόπειρα αποτίμησης» [υπό δημοσίευση]· Βίκυ Π
ατσιου
,
«Η μεταφραστική
πεζογραφική παραγωγή της περιόδου 1830-1880» στον τόμο
Από τον Λέανδρο στον
Λουκή Λάρα
, επιμ. Νάσος Βαγενάς, ΠΕΚ, Ηράκλειο 1997, σ. 181-190. Ακόμη αριθμός
μελετητών έχουν ασχοληθεί με συγκεκριμένους συγγραφείς του 19ου αιώνα: Δέσποινα
Π
ροβατα
,
Bίκτωρ Oυγκώ (1802-1885). O ρομαντικός συγγραφέας, ο οραματιστής
στοχαστής, ο φιλέλληνας. 200 χρόνια από τη γέννησή του
, επιμ. Δέσποινα Προβατά
– Άννα Ταμπάκη, Σειρά Eπιστήμης Kοινωνία, Eιδικές Mορφωτικές Eκδηλώσεις, EIE,
Aθήνα 2002· Στέση Α
θηνη
,
Όψεις της
νεοελληνικής αφηγηματικής πεζογραφίας,
1700-1830. Ο διάλογος με τις ελληνικές και ξένες παραδόσεις στη θεωρία και την
πράξη
, ΙΝΕ/ΕΙΕ, Σειρά: Βιβλιοθήκη των Ιδεών 7, Αθήνα 2010, σ. 582.
2. Φίλιππος Η
λιου
– Πόπη Π
ολεμη
,
Ελληνική βιβλιογραφία 1864-1900, συνο-