165 / 482
Αριστεα Κομνηνελλη
164
αυτή, να διατύπωσε μια προτίμηση ως προς το σύνολο του μεταφράσματος. Σε
κάθε περίπτωση, οι παράλληλες αυτές αναγνώσεις δίνουν το ερέθισμα στους
αναγνώστες να προσεγγίσουν τα πέντε κείμενα, συμπεριλαμβανομένου και
του πρωτοτύπου, με τρόπο συστηματικό. Τους ωθούν, δηλαδή, να επινοήσουν
ένα μοντέλο αναλυτικό και ερμηνευτικό ως προς τον τρόπο που διατυπώνεται
το περιεχόμενο και αναπτύσσεται ποιητικά.
Συμπέρασμα
Θα προσπαθήσουμε, καταληκτικά, να ανιχνεύσουμε τη στάση μιας τέτοιας
έκδοσης ως προς το έτερο. Το πρώτο και προφανές στοιχείο είναι η οικειότητα
με το ξένο, το οποίο η έκδοση υποδέχεται πολλαπλασιάζοντάς το επί τέσσερα.
Η συμπαρουσία τριών μεταφράσεων και μίας διασκευής ενός ποιήματος του
γαλλικού Ρομαντισμού, που είχε δημοσιευτεί 58 χρόνια νωρίτερα και που είχε
ήδη διαβαστεί λόγω πρόσβασης των Ελλήνων λογοτεχνών στη γαλλική γλώσσα
και τη γαλλική λογοτεχνία, δηλώνει ότι το ξένο δεν είναι απόμακρο, αλλά απο-
τελεί πεδίο δοκιμής δημιουργίας ποιητικής γραφής. Το ενδιαφέρον επίσης που
παρουσιάζουν, όπως και κάθε έμμετρη μετάφραση που υπόκειται σε περιορι-
σμούς, είναι το γεγονός ότι το κείμενο υφίσταται περισσότερες μεταμορφώσεις
προκειμένου να ανταποκριθεί στη μορφική αντιστοιχία μιας παραδοσιακής
μορφής στίχου με μια άλλη μορφή επίσης παραδοσιακή και άρα οικεία για
τον πολιτισμό υποδοχής. Έτσι η αντιπαραβολή των μεταφράσεων καταγράφει
ποικιλία εικόνων που, αν και τις συνθέτουν παρόμοια στοιχεία, διαφοροποιού-
νται ως προς το ποιητικό αποτέλεσμα. Επιπλέον, καλούνται οι αναγνώστες να
θέσουν σε λειτουργία την αναγνωστική τους κριτική ικανότητα, να κάνουν κι
εκείνοι άσκηση ανάγνωσης της ποίησης μέσα από τη μεταμόρφωση της πρώ-
της αρχικής μορφής σε τέσσερις άλλες μορφικές και σημασιολογικές εκδοχές.
Το έτερο λοιπόν, προ πολλού αφομοιωμένο στην περίπτωση αυτή, μπορεί να
δώσει το έναυσμα για ένα παιχνίδι δοκιμών δημιουργίας ποιητικού λόγου με
άξονα τις μεταμορφώσεις ενός αρχικού κειμένου. Το αρχικό αυτό κείμενο επι-
δέχεται συνεχώς τη μεταμόρφωση για τον απλό λόγο ότι πρόκειται για ποίηση
γραμμένη σε άλλη γλώσσα. Εν τέλει, αυτό που προβάλλει η συγκεκριμένη
έκδοση είναι ότι το οικείο μπορεί πολλαπλώς να δοκιμάζεται και να διαμορφώ-
νεται μέσω του ξένου. Θα λέγαμε επίσης ότι αποκαλύπτει μια προσδοκία ανα-
γνωστικής ωριμότητας. Το πέρασμα από το ένα κείμενο στο άλλο είναι κάτι
επίπονο. Απαιτεί άσκηση στην ανάγνωση της λεπτομέρειας και ικανότητα να
αναδιατάσσει το ποιητικό κείμενο ο ίδιος ο αναγνώστης, προκειμένου να δια-
τυπώσει μια κρίση. Τέλος, η συμπαρουσία των πέντε κειμένων της «Λίμνης»,