«Η Λίμνη» του Λαμαρτίνου
161
Ωστόσο ο Βαλαωρίτης εμφανίζει στο κείμενό του μια συστηματικότητα.
Πρόκειται για τις επιλογές του αναφορικά με το σημασιολογικό πεδίο του έρω-
τα. Στο πρωτότυπο, καθώς και στις υπόλοιπες μεταφράσεις, ο έρωτας είναι μεν
διάχυτος αλλά δεν υπάρχουν νύξεις για σεξουαλική συνεύρεση.
13
Αντίθετα, ο
Βαλαωρίτης χρησιμοποιεί κατά τόπους λεξιλόγιο που συνδηλώνει τον σαρκικό
έρωτα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι παρακάτω στίχοι:
Καὶ σὺ μὴ φεύγῃς, νύχτα μου, μὲ τὴν ἀστροφεγγιά σου,
Τώρα ποὺ ζευγαρώσαμε εἶναι εὔμορφη ἡ ζωή
(6η στροφή)
Χρόνε μου, πέτα κι ἄφισε ’ς τοῦ ἔρωτα τὰ βρόχια
Τὰ δυό μας νὰ χορτάσωμε τόσο γλυκειὰ σκλαβιά.
(7η στροφή)
Ἐσ’ εἶδες τὴν ἀγάπη μας καὶ μόνη ἐσὺ θυμᾶσαι
Πῶς ἄναφταν τὰ στήθη μας καὶ θὰ μᾶς συμπονῇς.
(14η στροφή)
Επίσης, στη 2η στροφή ο μεταφραστής δημιουργεί μια εικόνα με μεγάλη
απόκλιση από το πρωτότυπο, στο οποίο δηλώνεται ότι η γυναικεία παρουσία,
την οποία αναπολεί ο ποιητής, θα έπρεπε να βρίσκεται εκεί, στη λίμνη, μαζί
του. Παραθέτουμε τον δεύτερο και τον τρίτο στίχο:
Et près des flots chéris qu’elle devait revoir,
Regarde ! je viens seul m’asseoir sur cette pierre
Πὤπεζε μὲ τὸ κῦμα σου χαρούμενη, τρελλή,
Καὶ τώρα, τώρα ὁ δύστυχος, κάθομαι, λίμνη, μόνος
Καθώς η εικόνα μιας γυναίκας που παίζει με το κύμα παραπέμπει, κυρίως,
σε λουόμενη, δημιουργούνται συνειρμικά στον αναγνώστη περισσότερο αισθη-
σιακές εικόνες.
Περνώντας σε ένα άλλο παράδειγμα μεταφρασεολογικού σχολιασμού, θα
αναφερθούμε σε μια ομοιότητα που εντοπίσαμε στις τέσσερις αυτές μεταφρά-
σεις, καθώς και στις μεταγενέστερες του Παράσχου και του Σημηριώτη. Η
ομοιότητα αυτή αφορά μια απόκλισή τους από το πρωτότυπο. Σε αυτό, στην
13. Τη διάσταση αυτή της μετάφρασης του Βαλαωρίτη μου την έδωσε ο Από-
στολος Κατής, μεταπτυχιακός φοιτητής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, ο οποίος εργάζεται
πάνω στο θέμα των μεταφράσεων της «Λίμνης» για τη διπλωματική του εργασία, και
τον ευχαριστώ.