Ο ελληνικός περιοδικός τύπος του 19
ου
αιώνα
91
οι υποσημειώσεις της συγγραφέως. Στο παρακειμενικό αυτό
στοιχείο γίνεται αναφορά σε άλλους μελετητές και δίνονται
παραδείγματα τα οποία στηρίζουν την ανάλυση στο κυρίως
κείμενο. Έτσι, αναπτύσσεται, για παράδειγμα, ένα εκτετα-
μένο σχόλιο αναφορικά με την ψυχική κατάσταση του Άμλετ,
την οποία ο έλληνας αναγνώστης δεν έχει την ευκαιρία να
διαβάσει.
Ο μεταφραστής φαίνεται να κατανοεί σχεδόν πλήρως το
συγκεκριμένο φιλολογικό δοκίμιο με θέμα το σαιξπηρικό θέ-
ατρο. Δεν μπορούμε να πούμε ότι στο κείμενο αυτό εμφανί-
ζονται έννοιες ανοίκειες. Ωστόσο, κάποια ερωτήματα προκύ-
πτουν, όπως στο απόσπασμα που ακολουθεί:
«…ce n’est pas au grand homme, c’est à l’homme que l’on
s’intéresse ; l’on n’est point alors ému par des sentiments
qui sont quelquefois de
convention
tragique, mais par une
impression tellement rapprochée des impressions de la vie,
que l’illusion en est plus grande».
14
«Τότε ὄχι ὁ μέγας ἄνθρωπος ἀλλά ἁπλῶς ὁ ἄνθρωπος μᾶς
ἐνδιαφέρει· δέν συγκινούμεθα ὑπό αἰσθημάτων τραγικήν
ἐνίοτε ἐχόντων
ἑνότητα
, ἀλλ’ ὑπό ἐντυπώσεων, αἵτινες τό-
σον ὁμοιάζουν τάς ἐντυπώσεις τῆς ζωῆς, καθ’ ὅσον ἀπάτη
αὐτῶν εἶναι μεγαλειτέρα».
15
Αναρωτιόμαστε γιατί τη λέξη «convention», την οποία
σήμερα σε αυτά τα συμφραζόμενα θα τη μεταφράζαμε ως
«σύμβαση», ο μεταφραστής τη μεταφράζει ως «ενότητα». Θα
ήταν ενδιαφέρον να αναζητηθεί η διαδρομή που έκανε η σκέ-
ψη του μεταφραστή με βάση τον θεατρικό θεωρητικό λόγο της
εποχής για τη συγκεκριμένη επιλογή του.
Η μελέτη μεταφράσεων δοκιμιακού λόγου αποτελούν ιδι-
14. Mme de Staël,
De la littérature
, Flammarion, επιμ. Gérard Gengem-
bre, Jean Goldzink, Παρίσι, 1991, σ. 219.
15. «Σακεσπήρος» μτφρ. Γ. Α. Θελξινόη, τ. 17, σ. 205.