Συνάντηση εργασίας νέων ερευνητών

Ο ελληνικός περιοδικός τύπος του 19

ου

αιώνα

όπου ήταν χτισμένα τα μοναστήρια. Υποθέτουμε ότι βασικό

κριτήριο του μεταφραστή σχετικά με τα αποσπάσματα που

αφαιρεί είναι να καταστήσει τη δράση της αφήγησης πυκνό-

τερη. Ωστόσο, θα σταθούμε σε ένα απόσπασμα η αφαίρεση

του οποίου αποδυναμώνει το πορτρέτο της Ελοΐζας ως διανο-

ούμενης και παραμορφώνει το κείμενο.

Συγκεκριμένα, θα σχολιάσουμε την απαλοιφή του αποσπά-

σματος της επιστολής του ηγούμενου του Κλυνί, του Πέτρου

του Σεβάσμιου, προς την Ελοΐζα, όπου της εκφράζει το θαυ-

μασμό του αλλά και σκιαγραφεί το πορτρέτο μιας διανοού-

μενης. Η θέση της Ελοΐζας στη διανόηση της εποχής της είναι

βέβαια διάχυτη σε όλο κείμενο και αυτή η ιδιότητά της απο-

τυπώνεται και στη μετάφραση. Ωστόσο, η επιστολή αποτελεί

τη μαρτυρία ενός άντρα με εξουσία στον εκκλησιαστικό χώρο

και είναι, κατά συνέπεια, αξιόπιστο τεκμήριο του πνευματι-

κού κύρους της Ελοΐζας.

Επιπλέον, ο Πέτρος, στη συγκεκρι-

μένη επιστολή, λέει πως μπορεί να μην ήταν θέλημα Θεού να

την έχουν στο γυναικείο μοναστήρι του Μαρσινί που ανήκε

στο αβαείο του Κλυνί, αλλά είχαν τουλάχιστον τον Αβελάρδο.

Εκείνο που κρατάει ο μεταφραστής από το γράμμα αυτό των

έξι σελίδων, εκ των οποίων οι δύο αφιερώνονται στην Ελοΐ-

ζα, είναι δύο παράγραφοι: η πρώτη αποτελεί αναφορά στα

πνευματικά χαρίσματα του Αβελάρδου και η δεύτερη, που

είναι προτροπή προς την Ελοΐζα να διατηρήσει τη μνήμη του

Αβελάρδου, καταλήγει στην εξής φράση: «ἐνθυμοῦ αὐτόν διά

παντός ἐν Κυρίῳ».

12. Παραθέτουμε την αρχή της επιστολής όπου μας εκπλήσσει η έντα-

ση με την οποία ο Πέτρος εκφράζει το θαυμασμό του και κυρίως όταν

δηλώνει ότι ήταν ακόμη έφηβος όταν έφτασε στα αυτιά του η φήμη της

Ελοΐζας ως διανοούμενης: «Ce n’est pas aujourd’hui que je commence à

vous aimer, ô ma sœur ! écrit-il ; car je me souviens que depuis longtemps

je vous aime. Je n’avais pas encore passé les années de l’adolescence, je

n’étais pas encore un jeune homme, que déjà avait retenti jusqu’à moi, non

pas la renommée de votre sainteté, mais celle de votre génie», Alphonse de

Lamartine,

Héloïse et Abélard

, Calmann-Lévy, Παρίσι, 1886.

13. «Ἐλοΐζα και Ἀβελάρδος», σ. 40.