Συνάντηση εργασίας νέων ερευνητών

Αριστέα Κομνηνέλλη

της. Ωστόσο, εκείνο που γεννά την οργή του θείου δεν εί-

ναι η ερωτική σχέση αλλά το γεγονός ότι ο Αβελάρδος, αφού

παντρεύεται την Ελοΐζα κρυφά, την πείθει στη συνέχεια να

λάβει το μοναστικό σχήμα. Ο λόγος της κίνησής αυτής είναι η

πεποίθησή του ότι η φήμη του ως θεολόγου θα πληττόταν αν

μάθαιναν οι μαθητές του ότι δεν είναι αποκλειστικά απορρο-

φημένος από τη φιλοσοφική σκέψη. Αυτή λοιπόν η απόσυρση

της Ελοΐζας από τα εγκόσμια καθ’ υπόδειξη του Αβελάρδου,

ο οποίος δεν είχε το θάρρος «μήτε ν’ ἀπαιτήσῃ αὐτήν ὠς σύ-

ζυγόν του, μήτε ν’ ἀφήσῃ αὐτήν ἐν τῷ κόσμῳ», γεννά το μέ-

νος του Φυλβέρτου. Στη συνέχεια, η Ελοΐζα θα υπηρετεί τον

Κύριο, αρχικά σε μοναστήρι στο «Ἀργεντέλλιον» (Argenteuil),

και έπειτα, ως ηγουμένη πλέον, στο μοναστήρι του Παρακλή-

του το οποίο ίδρυσε ο ίδιος ο Αβελάρδος. Όσο για εκείνον,

εγκαταλείπει επίσης τα εγκόσμια, αλλά με τη διδασκαλία του

προκαλεί τους εκκλησιαστικούς κύκλους από τους οποίους

διώκεται. Αφού περιπλανηθεί σε διάφορα μοναστήρια θα πε-

ράσει τις τελευταίες του μέρες στο μοναστήρι του Κλυνί υπό

την προστασία του ηγούμενου Πέτρου του Σεβάσμιου (Pierre

le Vénérable). Η Ελοΐζα, μετά τον θάνατό του, θα ζητήσει τα

λείψανά του από τον ηγούμενο με τον οποίο θα έχει αλλη-

λογραφία. Ένα από τα γράμματα αυτά θα μας απασχολήσει

παρακάτω.

Στο κείμενο αυτό, από την άποψη της μετάφρασης των

πολιτισμικών στοιχείων, θα μας απασχολούσε να εντοπίσου-

με εκείνα που αναπλάθουν τον μεσαιωνικό δυτικό κόσμο.

Ωστόσο, στοιχεία προσαρμογής στον ελληνικό μεσαίωνα σχε-

δόν δεν βρήκαμε. Στο μετάφρασμα, δεν επιχειρείται κάποια

πολιτισμική προσαρμογή και ο δυτικός μεσαιωνικός κόσμος

αποδίδεται με άνεση και ακρίβεια. Ωστόσο, χαρακτηριστικό

της μετάφρασης είναι η απαλοιφή. Φυσικά το φαινόμενο δεν

είναι πρωτοφανές για τον 19

αιώνα. Είναι, πάντως, το μόνο

που συνιστά παρέμβαση στο πρωτότυπο. Στο τεύχος 187

υπάρχουν μεγαλύτερης έκτασης παραλείψεις όπως αναφορές

σε θεολογικές έριδες, εγκώμιο του ηγουμένου του Κλυνύ, του

Πέτρου του Σεβάσμιου, προς την Ελοΐζα ή περιγραφές τοπίων