Ο ελληνικός περιοδικός τύπος του 19
ου
αιώνα
83
το κέντημα. Κυρίαρχο στοιχείο του διηγήματος δεν είναι το
πάθος, το δίλημμα ή ο ψυχικός πόνος, αλλά το παιχνίδι της
ερωτικής επικοινωνίας με το οποίο τρέφεται ο ήρωας .
Η αφηγηματική τεχνική είναι η εξής: ένας αφηγητής εξι-
στορεί τους δύο έρωτες του ήρωα, του Βαλεντίνου, απευθυ-
νόμενος σε μία συνομιλήτρια. Ο αφηγητής αυτός δεν απαλεί-
φεται στη μετάφραση, πράγμα που δεν θα διατάρασσε τη ροή
της αφήγησης καθώς εμφανίζεται ελάχιστα. Μοναδική, δε, πα-
ρουσία της συνομιλήτριάς του αποτελεί η προσφώνηση προς
εκείνη από τον συνομιλητή της. Η συγκεκριμένη αφηγηματική
τεχνική εντείνει το παιχνίδι της ερωτικής επικοινωνίας καθώς
αιωρείται η υπόνοια ότι ο αφηγητής εμπλέκεται και ο ίδιος
τη στιγμή που μιλά στο ίδιο παιχνίδι. Απόηχος αυτών των
εκλεπτυσμένων παιχνιδιών είναι το επιστολικό μυθιστόρημα
Liaisons Dangereuses
του Pierre Choderlos de Laclos. Έτσι στην
περίπτωση αυτή έχουμε το είδος εκείνο της διακειμενικότη-
τας που διατρέχει το κείμενο και δεν εντοπίζεται μεμονωμένα
σε κάποιο δάνειο, μίμηση ή αναφορά. Εδώ θα περιοριστούμε
σε ορισμένα μόνο παραδείγματα και θα παρακολουθήσουμε
τη μεταφορά τους στο μετάφρασμα.
Ο μεταφραστής διατηρεί την τεχνική της εγκιβωτισμένης
αφήγησης, στοιχείο μακροδομής του κειμένου που οδηγεί
στον κατοπτρισμό ενός άλλου παιχνιδιού, εκείνου των δύο
συνομιλητών. Ενδιαφέρουσα μελέτη θα αποτελούσε η αντιπα-
ραβολή του ύφους του πρωτότυπου και του μεταφράσματος,
καθώς η γραφή του Musset απηχεί, μέσα από την αποτύπωση
του ερωτικού παιχνιδιού, τον λεπτό κυνισμό της σαγήνης.
5
Η
5. Η Valentina Ponzetto στην ιστοσελίδα του πανεπιστημίου Paris
IV όπου παρουσιάζει το θέμα της διδακτορικής της διατριβής
Alfred
de Musset et les écrivains libertins du XVIII
ème
siècle
(για την έκδοσή της
σε βιβλίο, βλ. βιβλιογραφική παραπομπή υποσ. 4), αναφέρει τη βαθιά
συγγένεια του Musset με τη λογοτεχνία του libertinage στο επίπεδο του
ύφους:
«L’analyse ponctuelle et minutieuse des œuvres de Musset, et en
particulier des entreprises de séduction qui y jouent un rôle si important,
montre que l’héritage le plus fécond et le plus profondément enraciné que
la tradition libertine y a laissé réside dans le choix du langage, du ton, des