B' ΤΟΜΟΣ

ννα

αυρολεων

Η αναβίωση του αρχαίου ελληνικού δράματος ως πολιτισμικό

επιχείρημα εθνικής ταυτότητας στην Ελλάδα του 19ου αιώνα

Η αναβίωση των παραστάσεων αρχαίου ελληνικού δράματος στην ελληνική

σκηνή, ξεκινώντας ουσιαστικά από τη δεύτερη πεντηκονταετία του 19ου αιώ-

να, αποτελεί ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας του ελληνικού θεάτρου, αλλά

και του ελληνικού πολιτισμού γενικότερα. Για το αρχαίο δράμα στην Ευρώ-

πη είχε ήδη αρχίσει να διαμορφώνεται μια παράδοση παραστάσεων, αλλά και

στην Ελλάδα οι Έλληνες λόγιοι ποθούσαν την αναβίωση του θεάτρου στη

χώρα που το γέννησε:

«το κείμενο τους αναφλέγει, όχι το παλκοσένικο»,

όπως σχολίαζε ο ιστορικός του θεάτρου μας και ιδρυτής του Θεατρικού Μου-

σείου Γιάννης Σιδέρης. Έτσι, όταν το 1850 παραστάθηκε στη Γερμανία και τη

Γαλλία η

Αντιγόνη

σε μετάφραση, ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής διηγείται στα

Απομνημονεύματά του ότι «ζήλεψε και πόνεσε που δεν πρόλαβε η Ελλάδα να

δώσει στον κόσμο το καλό παράδειγμα».

Αν θα έπρεπε να οριοθετήσουμε χρονολογικά την έναρξη των παραστάσε-

ων, θα έπρεπε να εστιάσουμε στην παράσταση της

Αντιγόνης

του Σοφοκλή το

1867, γνωστή ως «Αντιγόνη των Βασιλικών Γάμων», ως μια παράσταση που

αποτέλεσε την εναρκτήρια και τη σοβαρότερη προσπάθεια σκηνικής παρου-

σίασης αρχαίου δράματος στη νέα ελληνική σκηνή. Βεβαίως έχουν προηγηθεί

παραστάσεις από τους Έλληνες των κοινοτήτων του έξω ελληνισμού, ξεκι-

1. Γιάννης

ιδερης

Το αρχαίο θέατρο στην νέα ελληνική σκηνή 1817-1932

, Ίκα-

ρος, Αθήνα 1976, σ. 25-31: «Ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής διηγείται στα Απομνη-

μονεύματά του, ότι ο πρεσβευτής της Αγγλίας Ουάις ποθούσε να δει στην ελληνική

πρωτεύουσα την

Αντιγόνη

με την μουσική του Mendelssohn. Κάκιζε την Ελληνική

κυβέρνηση που δεν το είχε σκεφθεί»

Επίσης βλ. Αλέξανδρος

ιζος

αγκαβης

, Απο-

μνημονεύματα,

τ. Β΄, Αθήνα 1894, σ. 164.