455 / 562
Κωνσταντινοσ Κυριακοσ
454
σκευάζεται και σκηνικά: στο Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού
Θεάτρου απόκειται αντίτυπο 92 σελίδων, με ενδείξεις «Οδησσός, 10.12.91»
και «19.12.14: Φιοντόρ Δοστοϊέβσκη,
Έγκλημα και τιμωρία
, δράμα εις πράξεις
επτά, μετάφραση Γεώργ. Β. Βογιαντζή, Εν Σμύρνη, έκδοση επιφυλλίς Αμαλ-
θείας, 1890».
5
Από την άλλη, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης θα μεταφράσει,
επίσης ανυπόγραφα και από τα Γαλλικά, στην εφημ.
Άστυ
, τέσσερα διηγήμα-
τα του Τσέχοφ, αντιπροσωπευτικά, έκτοτε, του τσεχοφικού διηγηματογραφι-
κού κανόνα.
6
Με την εξαίρεση του
Κράτους του ζόφου
του Λεβ Τολστόι, που η παρά-
στασή του προκαλεί στο κοινό «φρικίαση», και του οικογενειακού δράμα-
τος
Το
ξένο ψωμί
του Ιβάν Τουργκένιεφ, τα ρωσικά έργα που παριστάνονται
ανήκουν, πρωτίστως, στο κωμικό είδος: Αν και ο
Λαγώς
του Μασίνσκι και το
Γυαλιά-καρφιά
ανήκουν στη φαρσική δραματολογική κατηγορία, μπορούμε
να υποθέσουμε ότι οι ιδιότυπες κωμωδίες του Νικολάι Γκόγκολ παρεξηγού-
νται ως προς τις ψυχογραφικές και σατιρικές τους ποιότητες και γι’ αυτό
προκαλούν, κατά την πρώτη σκηνική τους διδασκαλία, αμηχανία στο κοινό.
7
O Λαγώς
του Μασίνσκι, όπου «η σκηνή μεταφερθείσα εις τα καθ’ ημάς, υπό-
κειται εν Αθήναις», παίζεται, κατά μετάφρασιν Αγαθοκλέους Κωνσταντινίδου,
από τον «Ελληνικό Δραματικό Θίασο Πρόοδος» στο «Θέατρο Ομονοίας»
(31.5.1901) και στο Θέατρο «Απόλλων» της Σύρου (1902), με τη νεαρή Μαρί-
κα Κοτοπούλη στη διανομή. Από το ίδιο ειδολογικό πλαίσιο δεν αφίσταται
και η χωρίς συγγραφική υπογραφή φάρσα
Γυαλιά-καρφιά
, «κωμωδία μετα-
φρασθείσα εκ του ρωσσικού υπό του εν Ταγανρόγ διαμένοντος ομογενούς
κ. Κωνστ. Κοκόλη». Ο «Λεβιάθαν» (εφημ.
Εστία
, 3 Ιουνίου 1900), έχοντας
5. Για μια εκτενή περιγραφή του χαρακτήρα της διασκευής βλ. Γιάννης Σ
ιδερης
,
«Ελληνικές και ξένες διασκευές του Ντοστογιέφσκι στο θέατρό μας»,
Νέα Εστία
90/1066 (1.12.1971), σ. 1648-1665: 1649-1950.
6. Αντωνίου Παύλοβιτς Τ
σεχωβ
,
Τέσσαρα διηγήματα
, μετάφρασις Αλέξανδρος
Παπαδιαμάντης, πρόλογος Ζήσιμος Λορεντζάτος, φιλολογική επιμ. Ν. Δ. Τριαντα-
φυλλόπουλος – Λ. Τριανταφυλλοπούλου, Δόμος, Αθήνα 2002. [Περιλαμβάνονται
τα διηγήματα: «Οι οικότροφοι», «Γέννησις δράματος», «Το παράκαμε», «Πόνος
βαθύς». Πρώτες δημοσιεύσεις: «Οι οικότροφοι»,
Το Άστυ
, 2.6 – 27.8.1901, «Γέν-
νησις δράματος»,
Το Άστυ
, 28-29.8.1901, «Το παράκαμε»,
Το Άστυ
, 30.8.1901,
«Πόνος βαθύς»,
Το Άστυ
, 31.8 – 1.9.1901], [ανωνύμου], «Τέσσαρα διηγήματα του
Τσέχωβ. Ο Μωπασσάν της Ρωσσίας»,
Το Άστυ
, 25.8.1901 [βλ. αναδημοσίευση στην
έκδοση σ. 56-57].
7. Βλ. Κ
υριακος
, «Το χνάρι του Γκόγκολ» στο
Ρωσικό θέατρο και ελληνική σκηνή,
σ. 48-55.