B' ΤΟΜΟΣ

απαρχεσ τησ εντυπησ και σκηνικησ προσληψησ του ρωσικου θεατρου στην ελλαδα

453

που οι βιοποριστικές απασχολήσεις τους (εμπόριο) τους φέρνουν σε επαφή με

τη Ρωσία και τα ρωσικά γράμματα, π.χ. Αγαθοκλής Κωνσταντινίδης, Μιχαήλ

Λυκιαρδόπουλος, Κ. Σ. Κοκκόλης, Παναγής Αξιώτης, Παύλος Λέφας. Παράλ-

ληλα, δεν παραγνωρίζονται οι επαφές των σκηνοθετών, μεταξύ αυτών και του

Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, με τα μητροπολιτικά πνευματικά κέντρα της

Εσπερίας, και ειδικά το Παρίσι, το Λονδίνο και το Βερολίνο.

Ωστόσο θα πρέπει να επισημανθούν όχι μόνο τα έργα που περιλαμβάνο-

νται στο δραματολόγιο των θιάσων, αλλά και όσα απορρίπτονται· με αυτό τον

τρόπο τεκμηριώνονται τα δραματολογικά κενά: μικρό δείγμα από τα κοινω-

νικά δράματα του θεμελιωτή του ρωσικού ρεαλισμού Αλεξάντρ Οστρόφσκι

θα παρασταθεί στην ελληνική σκηνή, ενώ έργα ανελέητης κριτικής για τις

πολιτικές και κοινωνικές δομές της τσαρικής Ρωσίας, όπως το πολυπρόσωπο

Συμφορά από το πολύ μυαλό

(1824) του Αλεξάντρ Γκριμπογιέντοφ, θα διδα-

χθούν σκηνικά ενάμιση αιώνα αργότερα. Παρότι μεταφρασμένα από έγκριτους

ρωσομαθείς (Α. Γ. Κωνσταντινίδη, Π. Α. Αξιώτη, Κ. Σ. Κοκκόλη, Π. Λέφα) και

δημοσιευμένα στον περιοδικό Τύπο ή σε αυτοτελείς εκδόσεις, δεν θα παρα-

σταθούν η τραγωδία

Βόρις Γοδουνόφ

(τραγωδία, μετάφρασις Π. Α. Αξιώτης,

περ.

Παρνασσός

, 1893) και οι

Μικρές τραγωδίες

του Α. Πούσκιν (τραγωδία,

έμμετρος μετάφρασις εκ του Ρωσσικού Α. Γ. Κωνσταντινίδη, εφ.

Εβδομάς

, σε

συνέχειες, 1890), η αρχαιόθεμη

Μήδεια

των

Α. Σουβόριν και Β. Μπουρένιν

(μεταφρασθέν εκ του ρωσσικού υπό Κωνστ. Σ. Κοκκόλη, Θεατρική Βιβλιοθή-

κη του Γεωργίου Δ. Φέξη, 1903) και η σατιρική κωμωδία

Ο γάμος του Κρε-

τσίνσκη

του Αλεξάντρ Σουχοβό-Κομπίλιν (μεταφρασθείσα εκ του ρωσσικού

υπό Αγαθοκλ. Γ. Κωνσταντινίδου, Βιβλιοθήκη Μαρασλή, 1901). Ο κόσμος του

Φιόντορ Ντοστογιέφσκι γίνεται γνωστός στις στήλες της

Εφημερίδος

σε 106

επιφυλλίδες (από 14.4.1889 έως 1.8.1889), στην ανυπόγραφη αλλά αργότερα

ταυτοποιημένη

μετάφραση, από τα Γαλλικά, του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη:

Φ. Δοστογιέφσκη,

Το έγκλημα και η τιμωρία, μυθιστόρημα

. Η Σόνια Ιλίνσκα-

για αποτιμά το εισαγωγικό δοκίμιο του Εμμανουήλ Ροΐδη, που είχε εισηγηθεί

τη μετάφραση του μυθιστορήματος, ως το πιο άρτιο ελληνικό κείμενο του

19ου αιώνα αφιερωμένο στη ρωσική λογοτεχνία.

Το ίδιο μυθιστόρημα δια-

4. Ι

λινσκαγια

-Α

λεξανδροπουλου

, «Η ρωσική λογοτεχνία στην Ελλάδα τις πρώτες

δεκαετίες του 20ού αιώνα. Σημεία πορείας» στον τόμο

Πρακτικά Συνεδρίου στη μνή-

μη του Αλέξανδρου Αργυρίου, Για μια ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας του 20ού

αιώνα. Προτάσεις ανασυγκρότησης, θέματα και ρεύματα

(Ρέθυμνο 2-22.5.2011)

επιμ. Αγγέλα Καστρινάκη – Αλέξης Πολίτης – Δημήτρης Τζιόβας, Τμήμα Φιλολογίας

Πανεπιστημίου Κρήτης – Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2012, σ. 195-205: 196.