451
Κ
ωνσταντινοσ
Κ
υριακοσ
«Να εγείρωμεν μίαν άλλην πτυχήν, μιας άλλης φιλολογίας»:
Οι πρώτες φάσεις της έντυπης και σκηνικής πρόσληψης
του ρωσικού θεάτρου στην Ελλάδα
Η μανία, η οποία κατέλαβε τους Γάλλους και τους Γερμανούς διά την διερεύ-
νησιν ξένων φιλολογιών […] φαίνεται να επέδρασε και εις ημάς, εις το θέατρόν
μας τουλάχιστον […] ενώ παρουσιάζουσιν από σκηνής δράματα ιδιόρρυθμα του
Στρίνδβεργκ και του Σούδερμαν και του Βγιόρσον […] και του Μαίτερλινγκ
και του Οστρόβσκι, ηρχίσαμεν και ημείς εδώ να εγκαταλείπωμεν πλέον τας
συνήθεις μας πηγάς, τον Σαρδού και τον δ’ Εννερύ και τον Φεγιέ […] και προ-
σπαθούμεν να εγείρωμεν μιαν άλλην πτυχήν άλλης φιλολογίας, να ίδωμεν και
εν έργον άλλου λαού, ιδεών άλλων, γεμάτον από ψυχάς ξένας και ξένα ιδανικά.
1
Έναυσμα για τις παραπάνω διαπιστώσεις του ενημερωμένου συγγραφέα και
κριτικού Νίκου Επισκοπόπουλου, οι οποίες αντανακλούν ευφρόσυνα ανανε-
ωτικό πνεύμα, αποτελεί η παράσταση του
Κράτους του ζόφου
του Λεβ Τολ-
στόι (αρχές Ιανουαρίου 1895) από τον «Ελληνικό Δραματικό Θίασο Μέναν-
δρο» του Διονυσίου Ταβουλάρη. Το πολύκροτο δράμα μεταφράζεται το 1894
από τον Αγαθοκλή Γ. Κωνσταντινίδη, την ίδια χρονιά που παρασταίνονται οι
Βρυκόλακες
του Ερρίκου Ίψεν (θίασος Ευτύχιου Βονασέρα), η
Βεγγέρα
του
Ηλία Καπετανάκη («Θίασος Κωμωδιών», Δ. Κοτοπούλη – Π. Λαζαρένη) και
η πρώτη αθηναϊκή επιθεώρηση (
Λίγο απ’ όλα
), ενώ τυπώνεται σε δημοτική
γλώσσα σαιξπηρικό κείμενο (
Ο έμπορος της Βενετιάς
, μετάφραση Αλέξαν-
δρου Πάλλη).
Είναι γεγονός ότι οι αφομοιωτικές διαδικασίες μιας εθνικής δραματουρ-
γίας από κάποια άλλη είναι σύνθετες και ορισμένες φορές αδιαφανείς, ιδίως
όταν πολλαπλασιάζονται οι δίοδοι πληροφόρησης των ανθρώπων του θεάτρου.
1. N. Ε
πισκοπουλος
, «Εν ρωσσικόν δράμα»,
Παρνασσός
17/5 (1895), σ. 393.