B' ΤΟΜΟΣ

ωστασ

αρδαμησ

Προσεγγίσεις της ελληνικής αρχαιότητας

στα επτανησιακά οπερατικά έργα

Ήδη από τον 17ο αιώνα και τις ιστορικές αφηγήσεις του Ανδρέα Μάρμορα, η

σύνδεση των Επτανήσων με το μυθολογικό και το αρχαιοελληνικό παρελθόν

τους κατείχε σημαντική θέση στον αυτοπροσδιορισμό τους. Οι κάτοικοι των

νησιών είχαν κάθε λόγο να ταυτίζονται με τις περί αρχαιότητας θεωρήσεις,

μιας και αφενός ζούσαν σε μια γεωγραφική περιοχή η οποία πρωταγωνίστη-

σε στα ομηρικά έπη και στους Πελοποννησιακούς πολέμους και είχε ακό-

μη ορατά πολλά αρχαιοελληνικά απομεινάρια, αφετέρου ήταν δεδομένη η

σημαίνουσα θέση του αρχαιοελληνικού παρελθόντος στο αναγεννησιακό (και

όχι μόνο) πολιτισμικό γίγνεσθαι. Κατά τον 18ο και τον 19ο αιώνα οι περιη-

γητές καλλιέργησαν έτι περισσότερο την πεποίθηση αυτή εντός και εκτός

Επτανήσων, ενώ τόσο οι Δημοκρατικοί Γάλλοι, το 1797, όσο και οι εγχώριοι

διαχειριστές της εξουσίας, το 1801, υπογράμμιζαν το αρχαιοελληνικό παρελ-

θόν της περιοχής ως στοιχείο εθνικού αυτοπροσδιορισμού. Η μουσική και η

κυρίαρχη έκφανσή της στην περιοχή, δηλαδή το μελόδραμα, δεν έμεινε αμέ-

τοχη σε αυτή τη σύμπλευση μεταξύ εξωτερικών βεβαιοτήτων και εσωτερικών

αιτούμενων. Το ιστορικό βάρος του τόπου, μάλιστα, συχνά υπερτερούσε των

κατά καιρούς αισθητικών αλλαγών που συντελούνταν στον ευρύτερο ευρω-

παϊκό χώρο.

Στο πλαίσιο αυτό είναι ενδιαφέρον ότι η πρώτη παράσταση όπερας στην

Κέρκυρα το 1733 είχε αρχαιοελληνικό θέμα. Επρόκειτο για την opera seria

Gerone, tiranno di Siracusa

, σε λιμπρέτο του Aurelio Aureli και μουσική

πιθανώς του Johann Adolf Hasse. H επιτυχία του συγκεκριμένου έργου στη

Νάπολη το 1727 ενδεχομένως να συνέβαλε στην επιλογή του ιμπρεσάριου του

κερκυραϊκού θεάτρου, ωστόσο η αρχαιοελληνική θεματολογία, τόσο στο πλαί-

σιο της ευρύτερης ευρωπαϊκής αισθητικής όσο και σε σχέση με τον επτανησια-