375 / 562
Μαρια Δημακη-Ζωρα
374
και στην έκδοση της
Γαλάτειας
το 1872, που παρουσιάζουν επίσης ενδια-
φέρον, γιατί με αυτούς εισάγεται και διατυπώνεται με έμφαση το αίτημα για
αξιοποίηση των πηγών του λαϊκού πολιτισμού και ειδικότερα του δημοτικού
τραγουδιού, το οποίο προς το τέλος του 19ου αι., διατυπωμένο υπό άλλους
όρους από τους συγγραφείς της Νέας Αθηναϊκής Σχολής, θα συμβάλει καθο-
ριστικά στη διαμόρφωση της νεοελληνικής λογοτεχνίας και δραματουργίας.
Στους δύο προλόγους
7
που προαναφέρθηκαν, ο Βασιλειάδης διατυπώνει
τις απόψεις του σχετικά με τη διαμόρφωση του νεοελληνικού θεάτρου και
τις προτάσεις του σύμφωνα με την αισθητική γραμμή που θα έπρεπε να ακο-
λουθήσει «το εθνικόν θέατρον», όπως αποκαλούσε την πρωτότυπη σύγχρονη
δραματουργία. Οι προτάσεις αλλά και οι παλινωδίες του Βασιλειάδη ανάμεσα
στην κλασικιστική και τη ρομαντική αισθητική των νεοελληνικών έργων έχουν
ήδη διερευνηθεί, τεκμηριωθεί και σχολιασθεί επαρκώς στην υπάρχουσα βιβλι-
ογραφία.
8
Στην παρούσα εργασία επιχειρούμε να ανιχνεύσουμε και να σχολι-
άσουμε στοιχεία που σχετίζονται κυρίως με την απόπειρα του δραματουργού
να οριοθετήσει το νεοελληνικό δράμα, εντάσσοντάς το στη διαδικασία δια-
μόρφωσης και εμπέδωσης της συλλογικής ταυτότητας που θα αναδείκνυε τα
προφανή και προσίδια χαρακτηριστικά του ελληνικού έθνους.
9
7. Πρόκειται για τον πρόλογο στα δράματα «Καλλέργαι» και «Λουκάς Νοταράς»
στο
Σ. Ν. Β
ασιλειάδη
, δικηγόρου,
Αττικαί Νύκτες Ι. Τα Άπαντα – Δραματικά Δοκίμια
,
έκδοσις δευτέρα, Εκ του τυπογραφείου της Ενώσεως, Εν Αθήναις 1884, σ. ο΄-οε΄, και
για τον πρόλογο της «Γαλάτειας» στο
Β
ασιλειάδη
,
Αττικαί Νύκτες ΙΙ. Τα Άπαντα –
Δράματα
, σ. 5-48.
8. Βλ.
Κ
υριακή
Π
ετράκου
, «Οι κλασικο-ρομαντικές αντιφάσεις του Σπυρίδωνος
Βασιλειάδη» στον τόμο
Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Θεατρολογικού Συνεδρίου, Το
Ελληνικό Θέατρο από τον 17ο στον 20ό αιώνα
(Αθήνα 17-20.12.1998)
, επιμ. Ιωσήφ
Βιβιλάκης, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Ergo, Αθήνα 2002, σ. 143-157˙
Μ
αρία
Δ
ημά
-
κη
-Ζ
ώρα
,
Σπυρίδων Βασιλειάδης: Η ζωή και το έργο του
, Ακαδημία Αθηνών – Ίδρυμα
Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα 2002, σ. 715-725˙
Θ
όδωρος
Χ
ατζηπανταζής
, «Ο
ιδιόμορφος χαρακτήρας του ρομαντισμού στο ελληνικό θέατρο» στον τόμο
Πρακτικά
Β΄ Πανελληνίου Θεατρολογικού Συνεδρίου, Σχέσεις του Νεοελληνικού Θεάτρου με το
Ευρωπαϊκό. Διαδικασίες πρόσληψης στην ιστορία της ελληνικής δραματουργίας από
την Αναγέννηση ώς σήμερα (Αθήνα 18-21.4.2002),
επιμ. Κωνστάντζα Γεωργακάκη,
Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, Ergo, Αθήνα 2004, σ. 59-68˙
Χ
ατζηπανταζής
,
Το Ελλη-
νικό Ιστορικό Δράμα. Από το 19ο στον 20ό αιώνα
, Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών,
ΠΕΚ, Ηράκλειο 2006, σ. 111.
9. Βλ. σχετικά
Ν
ίκος
Δ
εμερτζής
, «Ο Εθνικισμός ως ιδεολογία. Εισαγωγικές παρα-
τηρήσεις» στον τόμο
Πρακτικά του Επιστημονικού Συμποσίου Έθνος – Κράτος –
Εθνικισμός
, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, Αθή-
να 1995, σ. 76.