Παναγιωτησ Κιμουρτζησ – Αννα Μανδυλαρα
254
Το παρόν κείμενο, χωρίς να αμφισβητεί την ιστοριογραφική συμβολή του
Κωνσταντίνου Παραρρηγόπουλου στην ανάδειξη του Βυζαντίου και την πολι-
τική κατίσχυση του Ιωάννη Κωλέττη στη διαμόρφωση της ‘Μεγάλης Ιδέας’
ως συγκεκριμένου πολιτικού προτάγματος και παράλληλα με τις προφορικές
παραδόσεις βυζαντινών μύθων και συλλογικών προφητειών και χρησμών, διε-
ρευνά την πολιτική ιδεολογία του οίκου των Βίτελσμπαχ και του δυναστικού
περιβάλλοντός του, σε σχέση με την πρόσληψη του Βυζαντίου στη συγκρότη-
ση της ‘Μεγάλης Ιδέας’, ως σημαντικής και, εν πολλοίς, αδιερεύνητης όψης
του νεοελληνικού εθνικισμού. Το εγχείρημα αυτό, παρότι βασίζεται σε πρωτο-
γενές υλικό που είναι διάσπαρτο και υπαινικτικό (πανηγυρικοί και πρυτανι-
κοί λόγοι του Οθώνειου Πανεπιστημίου, άρθρα – βιβλία – απομνημονεύματα
επιφανών Βαυαρών, η αλληλογραφία της Βασίλισσας Αμαλίας, αρχιτεκτονικές
προτάσεις για κτίρια της Αθήνας, επίσημες δημόσιες τελετές), εγγράφεται
στην προοπτική μιας ευρύτερης έρευνας για τις δημόσιες τελετές και επε-
τείους κατά την οθωνική περίοδο και ευελπιστεί να συμβάλει στην ιδιαίτερα
ισχνή ιστοριογραφική παραγωγή και συζήτηση περί του θεσμού της μοναρχίας
στην Ελλάδα του 19ου και του 20ού αιώνα.
2
2. Πρόκειται για θέμα που απασχολεί διαρκώς τις μελέτες μας και οδηγεί σταδι-
ακά στη συγκρότηση ενός σχετικού βιβλίου. Εδώ παραπέμπουμε στις δύο τελευταίες
από τις συναφείς εργασίες μας: Παναγιώτης Γ.
Κ
ιμουρτζης
– Άννα Β. Μ
ανδυλαρα
,
«Ο Θρόνος και ο “κρατικός φιλελληνισμός”. Πρωτόκολλο και Θέαμα στις δημόσι-
ες τελετουργίες κατά την Οθωνική βασιλεία» στον τόμο
Πρακτικά Διεθνούς Συνε-
δρίου, Φιλελληνισμός. Το ενδιαφέρον για την Ελλάδα και τους Έλληνες από το
1821 ώς σήμερα
(5-7.9.2013 Άρτα/Δήμος Νικολάου Σκουφά – Πανεπιστήμιο Ιωαν-
νίνων)
, Ηρόδοτος, Αθήνα 2015, σ. 611-632·
Κ
ιμουρτζης
– Μ
ανδυλαρα
, «Δημόσιες
εορτές στην Ελλάδα, 1830-1860. Γένεση του κρατικού συμβολισμού»,
Δωδώνη
38-42,
Ιωάννινα 2008-2013, σ. 217-240. Από την πρόσφατη βιβλιογραφική παραγωγή για
τον θεσμό της μοναρχίας βλ. Κώστας Μ. Σ
ταματοπουλος
,
Περί της Βασιλείας στη
Νεώτερη Ελλάδα
, Καπόν, Αθήνα 2015· Χ
ατζοπουλος
, ό.π.· Marios H
atzopoulos
,
«Receiving Byzantium in Early Modern Greece (1820s-1840s)» στον τόμο
Héri-
tages de Byzance en Europe du Sud-Est à l’époque moderne et contemporaine
,
επιμ. Olivier Delouis – Anne Couderc – Petre Guran, École Francaise d’Athènes
– Mondes Méditerranéens et Balkaniques, σ. 219-229. Εξαιρετικά ενδιαφέρου-
σες θεωρήσεις για τη μοναρχία αποτελούν και οι μελέτες: Πασχάλης Κ
ιτρομηλιδης
,
«Δύο “νεοκλασικά” βασίλεια την εποχή του εθνικισμού» στον τόμο
Αθήνα – Μόναχο.
Τέχνη και Πολιτισμός στη νέα Ελλάδα
, επιμ. Μαριλένα Κασιμάτη, Εθνική Πινακοθή-
κη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Αθήνα 2000, σ. 33-37· Marie-Elisabeth M
itsou
,
«Le philhellénisme bavarois et la “Grande Idée”» στον τόμο
Philhellénismes et
transferts culturels dans l’Europe du XIXe siècle
,
επιμ. Michel Espagne,
Revue
germanique internationale
1-2 (2005), σ. 35-44. Τέλος, ο ερευνητής μπορεί να βρει