B' ΤΟΜΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ν. ΛΕΟΝΤΣΙΝΗΣ

240

την πρώτη φάση της παρουσίας των Γάλλων στα νησιά. Λόγω περιορισμού

του χρόνου, θα επιχειρήσω να διαμορφώσω, χωρίς τις επιμέρους παραλλαγές

του, το διάγραμμα της αντιπαράθεσης κυρίως των δύο προσδιοριζόμενων, με

ακραίους όρους, ως αντίπαλων μερών. Και οι μειοψηφικές όμως ομάδες που

υπερασπίζονταν, με επιμέρους τη συντήρηση των ιεραρχικών δομών της κοινω-

νίας, τύγχαναν καθολικής απόρριψης από το πλειοψηφικό σώμα των νησιωτι-

κών κοινωνιών, που υπερασπιζόταν το νέο, και υποσχόταν το συλλογικό αγαθό

και οραματιζόταν την κοινωνική του απελευθέρωση.

Διάχυση και ανάπτυξη της επαναστατικής ιδεολογίας

Επιλέγω στο κείμενό μου να παρουσιάσω μέσω ενός χαρακτηριολογικού λεξι-

λογίου την εικόνα μιας κοινωνίας, που η μια πλευρά του δικαιολογούσε από τη

διάχυτα χρησιμοποιούμενη στα νησιά ορολογία των αρχών του Διαφωτισμού

και των ιδεών της Γαλλικής Επανάστασης και η άλλη και στην οικεία με την

ιδεολογία, που με τα δικά της επιχειρήματα υπερασπιζόταν το παλαιό καθε-

στώς. Η διαμάχη όμως λειτουργούσε ως δυναμικό διαλυτικό των αρχών του,

που συνοδεύτηκε με συνακόλουθες επαναστατικές κινητοποιήσεις και αγροτι-

κές εξεγέρσεις, προκαλώντας ρήξη στον υπάρχοντα τρόπο διακυβέρνησης των

νησιωτικών πληθυσμών και αποσύνθεση των απολυταρχικών εξουσιαστικών

δομών του συστήματος διοίκησης.

10. ΙΑΚ, Libro diversorum ed altri […], από 4 Ιουλίου 1801· το ίδιο, αρ. 52, από

13 Σεπτεμβρίου 1801. Βλ. το ίδιο, Filza di scrittura ed altri, φάκ. αρ. 11, 6 Μαρτίου

1799. Πρβλ. ΝΕΙΑΚ (Νοταριακά Έγγραφα Ιστορικού Αρχείου Κυθήρων), Νοτάριος

παπα-Μανόλης Μαλάνος, αρ. 86, βιβλίον 3, 68b-74b· Στρατής

ούκας

, «Χρονικόν

ιερέως Γρηγορίου Λογοθέτη»,

Αιώνας

8 (1949), σ. 240-77. Βλ. ΙΑΚ, Επαναστατι-

κά έγγραφα περιόδου Δημοκρατικών Γάλλων και Ρωσοτουρκικής Προστασίας, ό.π.·

το ίδιο, Πρακτικά συνεδριάσεων Κριτηρίων Χώρας και κυθηραϊκής υπαίθρου, ό.π.·

το ίδιο, Διοικητικές πράξεις και αποφάσεις συνεδριάσεων των μελών των Κριτηρίων,

1798-1803 (αταξινόμητα).

11. ΙΑΚ, Έγγραφα των ευρωπαϊκών υποπροξενείων στα Κύθηρα (αταξινόμητα).

Βλ.

acknight

, σ. 191

κ.εξ

. Πρβλ. περαιτέρω ενδεικτικά δημοσιευμένα κείμενα στο

εοντσίνης

, «Ο λόγιος Θεόδωρος Στάθης Μπιρμπιλιός, η γαλλική διοίκηση στα

Κύθηρα και η επαναστατική ιδεολογία» στο

Ζητήματα νεότερης ελληνικής ιστορίας

και εκπαίδευσης

, Αθήνα

2004, σ. 83-117·

εοντσίνης

«Το αστικοαγροτικό κίνημα

στα Κύθηρα και ο Καταστατικός Χάρτης της Πολιτικής Διοικήσεως των Χωρικών»

στο

Ζητήματα επτανησιακής κοινωνικής ιστορίας

, σ. 401-427. Βλ.

Το ίδιο

, «Ιδεολο-

γία και κοινωνική επανάσταση. Αντανακλάσεις στην κοινωνία των Κυθήρων και εγ-

γενής πραγματικότητα. ( Έκδοση μιας ενότητας ανέκδοτων νοταριακών πράξεων)»,