«Έστωσαν ημίν ήρωες του Φιλελληνισμού»
191
ακόμη φιλελληνισμού, η πρόσληψη γνωστών φιλελλήνων ποιητών παραμένει
διακριτική: διαλέγοντας τον επιφανέστερο ανάμεσά τους, διαπιστώνουμε, λ.χ.,
πως καμιά από τις δυο αυτοτελείς εκδόσεις βυρωνικών έργων (
Η νύμφη της
Αβύδου
, μτφρ. Κ. Λαμπρύλλος, Σμύρνη 1836∙
Η Ζουλέικα και η κατάρα της
Αθηνάς
, μτφρ. Ν. Μανδρικάρης, Αθήνα 1837) και καμιά από τις σκόρπιες
μεταφράσεις ποιημάτων του σε μεικτές συλλογές ή στα παλαιότερα περιοδικά
δεν παραπέμπει ευθέως στον φιλελληνισμό του.
12
Αντίστοιχα κίνητρα δεν ανι-
χνεύονται ούτε για άλλες πρώιμες μεταφραστικές επιλογές,
13
με εξαίρεση τη
μετάφραση των
Ποιημάτων περί Ελλάδος
του Λουδοβίκου της Βαυαρίας από
τον Ραγκαβή, που μάλλον αποσκοπούσε σε άλλα οφέλη.
14
κη
(επιμ.),
Βίκτωρ Ουγκώ (1802-1885). Ο ρομαντικός συγγραφέας, ο οραματιστής
στοχαστής, ο φιλέλληνας. 200 χρόνια από τη γέννησή του
, ΕΙΕ, Αθήνα 2002∙ Μαρία
Τ
σούτσουρα
, «Ο Λαμαρτίνος και η Ελλάδα. Μια ρομαντική αντίφαση»,
Πόρφυρας
87
(Ιούλ.-Σεπτ. 1998), σ. 93-112.
12. Από μια πρόχειρη έρευνα στο πολύτιμο
Παρουσιολόγιο
του Αλέξη
Π
ολίτη
(http://poetry.ims.forth.gr/) προκύπτουν τα ακόλουθα ευρήματα: [Κωνστ.
Ν
ικολόπου
-
λος
;], «Αγγλική φιλολογία»,
Μέλισσα
1, 1819, σ. 101-103∙ εδώ ο «μισάνθρωπος Λώρ-
δος» καταγγέλλεται γιατί στον
Γκιαβούρη
«υβρίζει ως άλλος Αρχίλοχος ή Ιππώναξ το
δυστυχές ημών γένος», γράφει «περί των νυν Ελλήνων αναξίως ψυχής φιλανθρώπου και
ευγενούς», εκτοξεύει «μιαράς ύβρεις» και «απανθρώπους συκοφαντίας» κτλ. (σ. 102)∙
Πρβλ. ωστόσο στον
Λόγιο Ερμή
του 1818 το μεταφρασμένο από τα γερμανικά άρθρο
«Παρατηρήσεις Γερμανού τινός περί της Αγγλικής Φιλολογίας κατά το 1815 έτος», που
εξαίρει τον «προς την Ελλάδα έρωτα» του Βύρωνα, βλ.
Δ
ημαράς
,
Ελληνικός ρωμαντι-
σμός
, σ. 40-42∙ Πολίτης, «Πρώιμες βυρωνικές τύχες 1816-1820», στον τόμο Μαίρη
Μικέ κ.ά. (επιμ.), Ο λόγος της παρουσίας. Τιμητικός τόμος για τον Παν. Μουλλά, Σοκό-
λης, Αθήνα 2005, σ. 271-283· επίσης Σπυρίδων
Τ
ρικούπης
, Byron, «On this Day»,
Ελληνικά Χρονικά
, 11.2.1825∙
Φιλομούσου Πάρεργα, ήτοι συλλογή Ποιηματίων των μεν
πρωτοτύπων, των δε μεταφρασμένων από διαφόρους γλώσσας
, Παρίσι 1838, σ. 187-219∙
ο Πίκκολος σημειώνει πάντως ότι ο Βύρων «έμελλε να διαπρέψη μεταξύ των προμάχων
της ελευθερίας των [Ελλήνων]» (σ. 345). Πρβλ.
Η Ηώς
,
ήτοι Συλλογή Ποιήσεων πρωτο-
τύπων και μετεπεφρασμένων
υπό Αγγέλου Στ. Βλάχου, Αθήνα 1857, σ. 45-61.
13. Βλ. λ.χ. Ι. Ι.
Σ
κυλίτσης
,
Ο θάνατος του Σωκράτους
[του Λαμαρτίνου], Σμύρνη
1841. Ο μεταφραστής αποδίδει την επιλογή του συγκεκριμένου έργου στην ελληνική
του υπόθεση και ονομάζει τον Λαμαρτίνο “Δαβίδ του 19ου αι.”. Άλλες μεταφράσεις
(λ.χ. Χρ. Α.
Π
αρμενίδης
,
Ο Λάσκαρις ή οι Έλληνες κατά τον ΙΕ΄ αιώνα
, Αθήνα
1847, σ. 143∙
Π
αρμενίδης
, «Η κογχύλη [Εκ των του κ. Λαμαρτίνου] Τη κυρία Πηνε-
λόπη **»,
Πανδώρα
30 (1851), σ. 730) ή αποστροφές στον Λαμαρτίνο (Ι. Ι.
Σ
κυλί
-
τσης
,
Πανδώρα
11 (1850), σ. 264) παρατίθενται ασχολίαστες. Επίσης σε βιογραφία
του Chateaubriand στην
Ευτέρπη
(Ξ. M. [=Nικόλαος
Δ
ραγούμης
], «Σατωβριάν»,
H Eυτέρπη
, 2/29 (1.11.1848), σ. 106-108) δεν γίνεται μνεία του φιλελληνισμού του.
14. Της αυτού Μεγαλειότητος Βασιλέως της Βαυαρίας Λουδοβίκου Α΄
Ποιήμα-