181 / 562
βικυ πατσιου
180
δημοσιευτεί στον
Ευρωπαϊκό Ερανιστή.
Η μετάφραση μπορεί να αποδοθεί
στον Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο, ο οποίος υπογράφει με τα αρχικά του
(Κ. Π.).
19
Σταθερή σχεδόν στήλη αποτελούν και οι βιβλιοκρισίες, ανώνυμες τις περισ-
σότερες φορές, που αναφέρονται στην έκδοση περιοδικών και εφημερίδων,
επιστημονικών μελετών, ιστορικών συγγραμμάτων και περιηγητικών κειμένων,
20
λόγων, επιστολών, διδακτικών εγχειριδίων, ποιητικών συλλογών και μυθιστο-
ρημάτων. Οι βιβλιοκρισίες λογοτεχνικών έργων δημοσιεύονται μόνο κατά την
πρώτη περίοδο του περιοδικού και είναι ιδιαίτερα συγκρατημένες ή και απορ-
ριπτικές όταν αναφέρονται μυθιστορήματα, όπως στην περίπτωση της
Ορφα-
νής της Χίου
(1839) του Ιάκωβου Πιτζιπιού, που χαρακτηρίζεται ως «αθλία
συρραφή ψυχρολογιών» και «θρίαμβος της φιλολογικής αγυρτίας»
21
ή του
Πολυπαθούς
(1839) του Γρηγορίου Παλαιολόγου, έργο στο οποίο αναγνωρί-
ζονται ωστόσο, παρά τις αδυναμίες του, ορισμένες «εκφράσεις επιτυχείς, και
από καιρόν εις καιρόν και τινες σκηναί επιτηδείως συνηρμοσμέναι».
22
Η κριτική της
Ορφανής της Χίου
αναφέρεται στην έλλειψη συμμετρίας
στην οργάνωση της πλοκής και στο πομπώδες ύφος του έργου και μπορεί να
19
. Ευρωπαϊκός Ερανιστής
, έτος Α΄ (1841), τ. Γ΄, φυλλ. α΄, σ. 74-82. Βλ. και
Δ
η
-
μαράς
,
Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος. Η εποχή του – Η ζωή του – Το έργο του
,
ΜΙΕΤ, Αθήνα 1986, σ. 118.
20. Στην κατηγορία των περιηγητικών κειμένων συγκαταλέγεται και μια «Οδοι-
πορική επιστολή» που έγραψε ο Περικλής Αργυρόπουλος διαπλέοντας τον Εύξεινο
πόντο και τον Δούναβη στο ταξίδι του από την Κωνσταντινούπολη στο Γαλάτσι (της
Ρουμανίας). Βλ.
Ευρωπαϊκός Ερανιστής
, έτος Α΄ (1840), τ. Α΄, φυλλ. α΄, σ. 165-175.
21
. Ευρωπαϊκός Ερανιστής
, έτος Α΄ (1840), τ. Α΄, φυλλ. α΄, σ. 108-109. Αναδημο-
σιεύεται στο: Δ. Τ
ζιόβας
, Εισαγωγή,
Ιάκωβος Γ. Πιτζιπίος, Η Ορφανή της Χίου ή ο
θρίαμβος της αρετής. Ο Πίθηκος Ξουθ ή τα ήθη του αιώνος
, Ίδρυμα Κώστα και Ελέ-
νης Ουράνη, Αθήνα 1995, σ. 90-91. Την ανώνυμη αυτή κριτική αποδίδει ο Βασ. Βλ.
Σφυρόερας στον Αλέξ. Ρίζο Ραγκαβή, ο οποίος στο έργο του
Histoire littéraire de
la Grèce moderne
(1877) αγνοεί τον Πιτζιπιό. Βλ. Σ
φυρόερας
, «Ιάκωβος Γ. Πιτζιπίος.
Ένας ελάσσων λόγιος του 19ου αιώνα», Μνήμη Λέανδρου Βρανούση,
Ο Ερανιστής
21, Αθήνα 1997, σ. 338. Στον ίδιο τόμο (
Ευρωπαϊκός Ερανιστής
, έτος Α΄ (1840), τ. Α΄,
φυλλ. β΄, σ. 222) κρίθηκε επαινετικά ένα άλλο βιβλίο του Πιτζιπιού
Η Λογική Γραμ-
ματική της ελληνικής γλώσσης διά τους πρωτοπείρους παίδας
(1834).
22
. Ευρωπαϊκός Ερανιστής
, έτος Α΄ (1840), τ. Α΄, φυλλ. α΄, σ. 109-110. Αναδη-
μοσιεύεται στο Γρ. Π
αλαιολόγος
,
Ο Πολυπαθής
, επιμ. Α. Αγγέλου, Ερμής, Αθήνα
1989, σ. 250. Στη βιβλιοκρισία αυτή διατυπώνονται ορισμένα από τα επιχειρήματα με
βάση τα οποία θα καταδικαστεί το μυθιστορηματικό είδος γενικά τα χρόνια που ακο-
λουθούν: Πρόκειται για έργα εφήμερα, γεμάτα κοινοτυπίες, πρόχειρα γραμμένα, που
μπορούν να προκαλέσουν ηθική βλάβη στους αναγνώστες και τις αναγνώστριές τους.